Utrecht investeert in gezonde groei

In de Voorjaarsnota 2016 geeft het college aan de komende jaren te kiezen voor investeringen die gezond stedelijk leven verbinden aan groei. Uitgangspunt van de programmabegroting 2017 is financieel solide, de concrete uitwerking van gezonde groei gebeurt aan de hand van de drie collegethema’s: ‘Bouwen aan een gezonde toekomst’, ‘Werken aan werk’ en ‘Utrecht maken we samen’.

Financieel solide

Het Utrechtse begrotingsbeleid is solide: de meerjarenraming is sluitend. De OZB, afvalstoffenheffing, rioolheffing en de overige belastingen worden – behalve met de inflatie – niet verhoogd. De Afvalstoffenheffing voor eenpersoonshuishoudens wordt niet verhoogd met de inflatie. De rioolbelasting kan zelfs met 5% worden verlaagd, dat is voldoende om de betreffende kosten te dekken. Bouwleges voor grote projecten gaan omlaag. Ook komt er minder legesheffing op duurzame investeringen

Vanaf dit jaar hebben we extra inkomsten die voortkomen uit de groei ( Algemene uitkering en OZB) expliciet gekoppeld aan de extra uitgaven die nodig zijn om die groei op een goede manier te beantwoorden. De grootste risico’s die wij nu nog zien zijn de herverdeling van de BUIG-gelden en de gevolgen van de nieuwe september circulaire. Voor de programmabegroting 2017 zijn deze risico’s ingedekt. Bij de Voorjaarsnota 2017 komen we daar verder op terug.

Bouwen aan een gezonde toekomst

Utrecht wil een stad zijn met gezonde en veerkrachtige inwoners, waar mensen regie voeren over hun eigen leven. Tal van de gemeentelijke investeringen zijn daarop gericht. Bij de in 2017 geplande bouw van nieuwe woningen kiezen we– waar het kan – voor groei door inbreiding en in Leidsche Rijn gaan we door met de huidige opgave. We voegen betaalbare en duurzame woningen toe en kiezen voor hoogwaardige kwaliteit van de openbare ruimte er omheen. We kiezen voor fiets en voetganger als belangrijkste vormen van vervoer.

Werken aan werk

We gaan onverminderd voor de laagste werkloosheid van Nederland. Enerzijds door de werkgelegenheid te helpen vergroten en anderzijds door te investeren in mensen, om hun kansen op de arbeidsmarkt te verbeteren.

Utrecht maken we samen

We trekken samen op met de stad, want samen maken we de stad sterk. Dit doen we door bij alle gemeentelijke taken, van beleidsontwikkeling en planvorming tot de uitvoering, zoveel mogelijk de samenwerking te zoeken met bewoners organisaties en ondernemers. We stimuleren en faciliteren initiatieven met kennis en kunde en waar nodig met budget.

Utrecht zijn we samen

Utrecht wil een stad zijn waarin iedereen erbij hoort, ongeacht opleidingsniveau, herkomst, geaardheid, geloofsovertuiging of beperking. Onder de noemer ‘Utrecht zijn we samen’ zetten we in op verbinding tussen inwoners met respect voor verschillen. Hiermee willen we ongewenst gedrag, polarisatie en eventuele radicalisering (helpen) voorkomen

Wat willen we in 2017 bereiken: de beleidsprogramma's samengevat

Programma Bewoners en Bestuur

We werken samen met de stad. We leggen in ons dagelijks werk verbindingen met de stad. Inwonersinitiatieven worden actief ondersteund door sociaal makelaars, wijkambtenaren, het initiatievennetwerk en vanuit de verschillende onderdelen van de organisatie. Een financiële bijdrage is mogelijk uit het initiatievenfonds.

We vernieuwen de participatie in de wijken. Bijvoorbeeld met het verder uitwerken van het ‘bewonersbod’. Hierbij kunnen inwoners en ondernemers in de wijk (een gedeelte van) de taken die nu voor de gemeente door andere organisaties worden gedaan, over nemen. We gaan ook door met de stadsgesprekken. Samen met het Utrecht Marketing Netwerk, een groeiend netwerk van partners in stad en regio, zetten we de stad nationaal en internationaal beter op de kaart. Daarbij zetten we extra in op de nieuwe Utrecht Marketing organisatie en op de internationale economische branding. Doel is dat meer bedrijven, bezoekers en bewoners Utrecht zien als gezonde, groene en slimme stad. Internationaal willen we worden herkend als een gastvrije en gezonde stad om in te wonen, te werken, te bezoeken, te studeren, te investeren en om mee samen te werken.

We streven naar goede dienstverlening en innoveren naar een toegankelijke, eenvoudige, vraaggerichte en efficiënte (digitale) overheid, waarin de Utrechter centraal staat. De klant bieden we een eenduidige werkwijze, een helder serviceniveau en kwaliteit. Hiervoor werken we vanuit één fysiek, digitaal en telefonisch loket, waar burgers en ondernemers terecht kunnen voor alle dienstverleningsprocessen. Daarnaast ontwikkelen we de verschillende kanalen door met als uitgangspunt digitale zelfservice waar het kan, persoonlijke dienstverlening waar dit wordt gewenst. We zetten doelgerichte instrumenten in om onze inwoners en ondernemers optimaal toe te leiden naar het voor hen meest passende kanaal. Daarbij spannen we ons ook in om mensen die digitaal minder vaardig zijn vaardiger te maken.

Programma Stedelijke Ontwikkeling

De populariteit van de Nederlandse steden en van Utrecht in het bijzonder neemt de komende decennia toe. Waar elders sprake is van krimp, groeit Utrecht op termijn door naar een stad van tenminste 400.000 inwoners.

In de nog door de raad vast te stellen Ruimtelijke Strategie 2016: “Utrecht kiest voor gezonde groei” en de bijbehorende Investeringsstrategie is een heldere keus gemaakt voor de wijze waarop we de groei van de stad op gezonde wijze vorm willen geven. De groei van de stad faciliteren we door het beter benutten van de bestaande ruimte: verdichting. We hebben in Utrecht gebieden (zoals de Merwedekanaalzone, het Jaarbeursterrein, de 2e Daalsedijk, en Rotsoord) die getransformeerd kunnen worden tot kwalitatief hoogwaardige wijken om in te wonen en te werken. De ambitie ligt bij gezonde verstedelijking. In de stedelijke ontwikkeling houdt het college aandacht voor de blijvende beschikbaarheid van woningen met middeldure huur verspreid over de hele stad

Ook in 2017 investeren corporaties in renovatie en nieuwbouw op basis van prestatieafspraken die wij met hen hebben afgesloten. Bij de actualisatie van de in februari van dit jaar vastgestelde prestatieafspraken 2016 - 2019 zullen naar verwachting de aantallen op te leveren sociale huurwoningen in de lopende periode nog substantieel verhoogd worden. In het Meerjarenprogramma Stedelijke Ontwikkeling 2016 staat dat we in 2017 de start verwachten van de renovatie van circa 2.000 woningen en – inclusief Leidsche Rijn - de bouw van ongeveer 4.900 nieuwe woningen. Dat is fors meer dan de afgelopen jaren. In Leidsche Rijn is veel vraag naar woningen. Eind 2017 worden in Leidsche Rijn Centrum de eerste winkels opgeleverd. In het Stationsgebied is de hele strook tussen het spoor en Hoog Catharijne in ontwikkeling. Door de ontwikkelingen aan de westzijde van het station ontwikkelt het gebied zich steeds meer als één centrum.

Bij het vaststellen van de Voorjaarsnota 2016 zijn de eerste keuzes gemaakt voor realisatie van de ruimtelijke opgaven. De uitvoering van de eerste tranche van de investeringsimpuls van de Ruimtelijke Strategie Utrecht is een belangrijke stap hierin. We investeren in (her)ontwikkeling, bijvoorbeeld de aanzet tot de ontwikkeling van de verdichtingsopgave in de Merwedekanaalzone, de Placemaking voor het Nieuwe Centrum en het terugbrengen van het water in de Catharijnesingel Zuid. Ook zetten we in op versterken van de organisatiekracht rond het Science Park, een eerste reservering voor noodzakelijke infrastructuurmaatregelen en een kwaliteitsimpuls voor de openbare ruimte in de Binnenstad, Overvecht en Kanaleneiland. Daarnaast zijn extra middelen beschikbaar voor de versnelling van Overvecht. Bij de Voorjaarsnota 2017 stellen we een tweede tranche voor deze investeringsimpuls vast.

Programma Duurzaamheid

Utrecht heeft hoge duurzaamheidsambities: voor de gebouwde omgeving, in gebiedsontwikkeling, met decentrale opwek van duurzame energie en in het bevorderen van duurzame mobiliteit. Stip aan de horizon is een klimaatneutrale stad; een gezonde en veilige stad met zo min mogelijk geluidsoverlast, schone lucht en schone bodem, zodat de stad aantrekkelijk blijft om in te wonen, werken en recreëren.

Concreet betekent dit dat we als gemeente optreden als partner voor netbeheerders om lokaal te zoeken naar slimme oplossingen voor het energievraagstuk. In 2017 zal de in 2016 opgezette regietafel met netbeheerders (van gas elektra en warmte), energie coöperatie en woningbouwcorporaties daarin een belangrijker rol krijgen. We ondersteunen inwoners, bedrijven, scholen en sportverenigingen bij het uitvoeren en versnellen van duurzaamheidsinitiatieven, we sluiten – waar mogelijk - kringlopen zoals we doen met circulair bouwen in Overvecht en we zorgen ervoor, dat onze eigen organisatie duurzaam inkoopt. In 2017 willen we de hoognodige concrete stappen zetten in het ontwikkelen van zonnevelden, komt het project “dak eraf, zonnepanelen erop” op gang en breiden we het energiefonds uit met middelen van de provincie. In 2017 stellen we een uitvoeringsagenda luchtkwaliteit op in ons streven naar het bereiken van de WHO advieswaarde voor fijn stof. Hiertoe geven we het RIVM opdracht om te onderzoeken welke maatregelen het meest effectief de luchtkwaliteit (en daarmee de gezondheid) verbeteren.

De opgave van de warmtevoorziening in de stad blijft urgent: het verduurzamen van het bestaande warmtenet en bij nieuwbouw, het maken van een goede afweging tussen verschillende warmtevoorzieningen om te zorgen dat de meest optimale warmtevoorziening wordt gebruikt. Om deze afwegingen te optimaliseren maken we gebruik van geografische data van verschillende partijen. Om de woningeigenaren te ondersteunen introduceren we in 2017 een digitaal platform waarbij woningeigenaren kennis krijgen hoe hun huis in stappen energieneutraal te maken.

Programma Bereikbaarheid

Ook leggen we een aantal doorfietsroutes aan, zoals in de Cremerstraat, de Vechtdijk en een doorfietsroute Overvecht – Utrecht Science Park. De mobiliteit in de stad groeit en dit vraagt om een toekomstbestendig duurzaam mobiliteitssysteem. De uitgangspunten hiervoor staan in het verkeersplan Slimme Routes, Slim Regelen en Slim bestemmen. Eén ervan is meer ruimte voor netwerken voor voetganger en fiets. We verbeteren de positie van de voetganger in de binnenstad. Ook leggen we een aantal doorfietsroutes aan, zoals in de Cremerstraat, de Vechtdijk en een doorfietsroute Overvecht – Utrecht Science Park.

De kwaliteit van de openbare ruimte is een essentieel onderdeel in het verkeersplan. De planvoorbereiding voor de herinrichting van een aantal straten in de binnenstad (waaronder de Voorstraat), om meer ruimte te bieden aan langzaam verkeer, wordt gestart. Daarbij wordt gekeken of in de straten extra ruimte kan worden gecreëerd voor het toevoegen van meer allure, door het bieden van een goed alternatief voor parkeren op straat. De plannen worden in nauwe samenspraak met bewoners en ondernemers gemaakt.

De vorderingen van de werkzaamheden aan het openbaar vervoer zijn zichtbaar; de busbaan Dichtersbaan is onlangs in gebruik genomen en van de tramverbinding worden momenteel de rails in beton gegoten. Voor de laatste schakels van de HOV bril, busbaan Transwijk en de tracédelen in het Stationsgebied wordt de laatste hand gelegd aan de voorbereiding.

De mobiliteit in de stad groeit en dit vraagt om een toekomstbestendig duurzaam mobiliteitssysteem. De uitgangspunten hiervoor staan in het verkeersplan Slimme Routes, Slim Regelen en Slim bestemmen. Eén ervan is ruimte voor netwerken voor voetganger en fiets. We verbeteren de positie van de voetganger in de binnenstad.

Samen met onze partners werken we de gebiedsverkenning Utrecht Oost uit, de zone die loopt van het Utrecht Science Park, via Rijnsweerd, de binnenstad, het Nieuwe Centrum, de Merwedekanaalzone tot aan de A12. Naast Leidsche Rijn vinden in dit gebied tot 2030 de belangrijkste stedelijke ontwikkelingen plaats. Om deze groei mogelijk te maken en gelijktijdig de leefbaarheid en bereikbaarheid een impuls te geven is een systeemsprong in het mobiliteitsnetwerk noodzakelijk. In de gebiedsverkenning leggen we de gezamenlijke ambitie, opgaves en kansrijke oplossingen vast die er op gericht zijn om de groei in goede banen te leiden. De belangrijkste oplossingen die als eerste uitgewerkt worden zijn de uitbreiding van het tramnetwerk in samenhang met de ontwikkeling van de knooppunten bij de treinstations in de stad en regio, waarvoor deze stations worden opgewaardeerd naar IC. Het aanbieden van alternatieve fietsroutes naar Rijnsweerd en USP die de druk moeten afleiden van de centrumroutes zijn eveneens oplossingen waar werk van gemaakt zal worden.

De stadsboulevard ‘t Goylaan is praktisch klaar en we bekijken nu de mogelijkheden voor een stadsboulevard op de Socrateslaan/Beneluxlaan Zuid. In 2017 leggen we het Integraal Programma van Eisen voor de Westelijke stadsboulevard ter besluitvorming voor aan de raad.

We treffen niet alleen maatregelen in de fysieke sfeer. Met dynamisch verkeersmanagement stimuleren we dat het autoverkeer de meest gunstige route kiest. Een gunstige route die een nieuwe balans tussen bereikbaarheid en leefbaarheid houdt. Met doelgroepgerichte mobiliteitsmanagementmaatregelen willen we mensen meer bewust laten kiezen voor een bepaald vervoermiddel voor een bepaald doel. Vanzelfsprekend stimuleren wij schoon vervoer, onder andere door de oplaadinfrastructuur voor elektrische auto’s verder uit te breiden.

Voor alle maatregelen geldt dat we zoeken naar samenwerking met inwoners, bezoekers, het bedrijfsleven, andere overheden en verschillende belangengroepen, want Utrecht maken we samen.

Programma Openbare Ruimte en Groen

Meer inwoners betekent dat de openbare ruimte steeds intensiever wordt gebruikt. Er is behoefte aan plekken waar mensen kunnen recreëren en elkaar kunnen ontmoeten, eten, spelen en ontspannen. Tegelijk verplaatst men zich steeds vaker op allerlei manieren in de openbare ruimte. Dit betekent dat we ons beheer en onderhoud hebben moeten aanpassen.

In de afgelopen jaren zijn hiervoor middelen gereserveerd. Vanaf 2015 is er jaarlijks 1 miljoen euro extra beschikbaar om achterstallig onderhoud weg te werken. In deze begroting hebben wij nogmaals een bedrag van 3,7 miljoen euro (1,4 miljoen euro in 2016 en 2,3 miljoen euro voor 2017) voor dit doel vrij gemaakt. Hiermee worden een aantal dringende onderhoudsinvesteringen gedaan aan het Domplein, de Vaartscherijnbrug en de Vondelbrug. Ook voor 2017 zijn tientallen onderhoudsprojecten in de openbare ruimte geselecteerd. Deze zijn afgestemd met de wijken en andere programma’s om kostenbesparing in de uitvoering te bereiken en om overlast voor bewoners zo veel mogelijk te beperken.

Om de gemeentelijke zorgplichten op het gebied van water te realiseren moeten de hiervoor benodigde systemen en objecten goed worden onderhouden. Een aandachtspunt is het verlengen van de levensduur van riolering, zodat die minder snel vervangen hoeft te worden. Jaarlijks wordt vijf kilometer verouderde of slecht functionerende riolering aangepakt.

Hoewel de kwaliteit op het gebied van schoon de afgelopen jaren aan de afgesproken norm voldeed, vragen ook andere locaties dan de binnenstad en parken vaker aandacht. Ook dit is het gevolg van ander en intensiever gebruik dan dat waarvoor deze openbare ruimte oorspronkelijk is ingericht. Betrokken

bewoners(groepen) leveren een onmisbare bijdrage aan een schone stad. We blijven investeren in het meer betrekken van bewoners, ondernemers en bezoekers bij het schoon houden/maken van de openbare ruimte.

Ook besteden we veel aandacht aan het bewust maken van de consequenties van gedrag. Door realisatie van het Groenstructuurplan Utrecht (2007) en Bomenbeleid (2009) ontstaat een samenhangend netwerk van parken en groengebieden in en om onze stad. De nadruk ligt op de blauwgroene verbindingen voor mens en dier tussen stadsparken en onze grote groengebieden om de stad.

Dankzij de uitvoering van de Toekomstvisie Landgoederen krijgen Oud en Nieuw Amelisweerd en Rhijnauwen hun allure terug. In 2017 ronden we die projecten af. In 2017 zijn flinke stappen gezet in de invoering van Het Nieuwe Inzamelen. Tegelijk wordt de inzameling met zakken verder afgebouwd. Bewoners krijgen meer mogelijkheden om het afval gescheiden aan te bieden. De verwachting is dat op deze manier de hoeveelheid restafval zal afnemen tot 240 kilogram per inwoner in 2017.

Programma Economie

Om een vitale stad te zijn én te blijven, is het belangrijk dat de werkgelegenheid meegroeit en passend blijft bij de stad. Met de Ruimtelijke Strategie 'Utrecht kiest voor gezonde groei', met de filosofie van 'Gezond Stedelijk Leven ' (Healthy Urban Living) en de aanpak ' Werken aan werk' spelen we in op de trends en ontwikkelingen. Het Stationsgebied, Utrecht Science Park en Leidsche Rijn Centrum zijn de economische ontwikkelingsgebieden in de stad. Hier gaat de komende jaren nieuwe en vernieuwende bedrijvigheid landen. Ontwikkelingen in Lage Weide, Overvecht en de Binnenstad bieden kansen voor herontwikkeling en nieuwe werkgelegenheid voor lager en middelbaar opgeleiden. Ook extra banen in de vrijetijdseconomie bieden voor deze groep kansen.

Digitalisering, circulaire economie, deeleconomie hebben gevolgen voor de traditionele economische sectoren, zoals zakelijke- en financiële dienstverlening, detailhandel en logistiek. De behoefte aan voorzieningen zoals winkels, diensten en recreatieruimte en -voorzieningen groeit mee -met de groei van de stad. We zien dat startups snel inspringen op nieuwe technologische ontwikkelingen We willen hen mogelijkheden bieden om door te groeien naar volwaardige bedrijven. We doen dit samen met de Economic Board Utrecht, de partners van het Utrecht Science Park, de U10, de leden van het Platform Ondernemend Utrecht, ondernemersverenigingen en de individuele bedrijven en instellingen.

Programma Werk en Inkomen

Op basis van prognoses van het Centraal Plan Bureau gaan we voor Utrecht in 2017 uit van een lichte stijging van 65 huishoudens naar in totaal 10.165 huishoudens met een bijstandsuitkering. Ondanks een verdere daling van de werkloosheid is er een instroom van nieuwe doelgroepen. De stijging van het aantal mensen met een bijstandsuitkering is minder groot dan de voorgaande jaren.

De arbeidsmarkt flexibiliseert. Het aantal vaste banen neemt af, er zijn meer tijdelijke banen en het deeltijdwerk neemt toe. We spelen hierop in door ook bij het verstrekken van bijstandsuitkeringen flexibiliteit toe te passen, zodat het accepteren van deeltijd- of tijdelijk werk eenvoudiger wordt. We passen waar mogelijk maatwerk toe. Door de digitale dienstverlening te verbeteren zorgen we voor verdere versnelling en vereenvoudiging.

We brengen meer focus aan in onze werkdienstverlening, gericht op jongeren én op ouderen. In het kader van de Participatiewet is samen met ketenpartners, werkgevers, sociaal ondernemers en regiogemeenten veel nieuw beleid ontwikkeld. Er is vernieuwd, ontwikkeld en onderzocht wat werkt en wat niet werkt. Met deze kennis gaan we in 2017 onze dienstverlening op onderdelen aanscherpen gericht op uitstroom naar werk.

In 2017 geven we verder uitvoering aan de vernieuwde armoedeaanpak in Utrecht. De focus ligt op vroegtijdige signalering en ondersteuning om armoede en schulden te voorkomen. We geven dat zo eenvoudig en toegankelijk mogelijk vorm. Speciale aandacht is er voor kinderen en jongeren die opgroeien in armoede. Een ander belangrijk onderdeel van de armoedeaanpak is intensieve ondersteuning bij schulden. Dit doen we samen met verschillende partijen in de stad. We willen bereiken dat inwoners de hulp goed en op het juiste moment weten te vinden, zodat het ontstaan van problematische schulden wordt voorkomen en zij passend aanbod krijgen als er schulden zijn.

Programma Onderwijs

Het onderwijsbeleid in Utrecht richt zich op het creëren van zoveel mogelijk gelijke kansen voor kinderen. We blijven ons inzetten op 95% bereik in de voorschool. De onderwijsimpuls voor kwaliteit en excellentie zetten we voort in 2017. We richten ons hierbij met name op het voortgezet onderwijs. Een belangrijke focus van de Utrechtse Onderwijs Agenda is ook het beter laten verlopen van de verschillende overgangen in de schoolloopbaan van kinderen. In de agenda ‘School Werkt’ begeleiden we met alle partners jongeren bij hun schoolloopbaan. Persoonlijke begeleiding met bijvoorbeeld een overstapcoach is één van de middelen die we hiervoor inzetten. Ook richten we ons op het creëren van meer stage- en werkplekken, in het bijzonder voor kwetsbare jongeren uit het praktijk- en speciaal onderwijs.

In het kader van passend onderwijs werken we aan het voorkomen van langdurig thuiszitten door onder andere verdere optimalisering van de kernpartneraanpak op school. Bij het leerlingenvervoer monitoren we met ouders en professionals de uitvoering van de verordening en bereiden waar nodig samen met hen aanpassingen voor.

We gaan door met de uitvoering van het Meerjarenperspectief Onderwijshuisvesting en werken in 2017 verder aan de voorbereiding en realisatie van een nieuwe brede VO-school in Leidsche Rijn. Nu de visie van de bibliotheek 'Utrecht maakt kennis met de bibliotheek van de 21e eeuw' is vastgesteld, richt de bibliotheek zich op basis hiervan de komende jaren op haar transformatie naar een programmerende bibliotheek met aanbod afgestemd op verschillende groepen in de stad.

Programma Maatschappelijke Ondersteuning

Utrecht wil een sociale, vitale stad zijn waar inwoners zich bij elkaar en hun buurt betrokken voelen en zich actief inzetten. We investeren in de sociale basis van de stad zodat mensen zich kunnen ontwikkelen, zelf problemen kunnen voorkomen en zo veel mogelijk zelf aanpakken. We ondersteunen bewonersinitiatieven en maatschappelijke initiatieven. Deze kunnen gebruik maken van een breed aanbod van welzijnsaccommodaties. Samen met de stad vernieuwen we de informele zorg, zodat die nog beter aansluit bij de vraag van bewoners.

Utrechters die het niet helemaal zelf kunnen redden, kunnen rekenen op ondersteuning en zorg die is afgestemd op de individuele behoeften en mogelijkheden. De achttien buurtteams vervullen hier een belangrijke rol in. In 2017 wordt ingezet op verdere verbetering van de samenhang tussen deze basiszorg, de sociale basis, de aanvullende zorg en de GGZ in de wijk. Daarbij zijn de verbetering van de afstemming en vergroten van de kennis belangrijke speerpunten, zodat de Utrechter nog beter en adequater wordt geholpen.

In 2017 gaan wij verder met de doorontwikkeling van het beleid en de uitvoering Hulp bij Huishouden (HbH) zoals wij dit in de tweede helft van 2016 aan de gemeenteraad hebben voorgelegd. Bij de voorjaarsnota 2016 is besloten om met ingang van 1 oktober 2016 het aantal uren in de basisvoorziening voor Hulp bij Huishouden te verhogen van 78 uur naar 104 uur per klant per jaar. Zoals in 2016 aangekondigd is bieden wij alle personen die huishoudelijke hulp aanvragen een gesprek met de focus op de brede ondersteuningsvraag. Daarbij zoeken wij aansluiting bij de aanpak van de buurtteams en verleggen de frontoffice naar de wijk; ook betrekken we de aanbevelingen van het onderzoek van de Rekenkamer Utrecht.

Ook in de maatschappelijke opvang en beschermd wonen wordt de beweging naar het normaliseren van de zorg en terugbrengen naar de wijk ingezet. Tegelijkertijd wordt er nog steeds een groot beroep gedaan op deze voorzieningen. Samen met het terugdringen van de wachtlijsten vraagt dit extra inzet.

De opvang van asielzoekers krijgt een plek in de wijk, waarbij wij voorzieningen treffen die zowel voor deze doelgroep als voor inwoners in de wijk toegankelijk zijn. Zoals de opvanglocatie aan de Einsteindreef in Overvecht, die voorziet in tijdelijke huisvesting voor maximaal 400 asielzoekers en aan circa 25 tot 30 Utrechtse jongeren. Er komen ook (vrijwilligers)activiteiten en cursussen voor wijkbewoners en asielzoekers. Ook ongedocumenteerden en EU-arbeidsmigranten kunnen rekenen op zorg en ondersteuning en daarbij wordt ingezet op het versterken van de zelfredzaamheid.

Programma Jeugd

Utrecht wil een stad zijn waar kinderen onbezorgd opgroeien en jongeren alle kansen krijgen om hun talenten te ontdekken én ontwikkelen. Aan deze ambitie voor de Utrechtse jeugd worden vanuit diverse programmaonderdelen waardevolle bijdragen worden geleverd. In 2017 is veel aandacht voor het versterken van de sociale basis (gewoon het opvoeden). De sociale basis is het domein van alle ouders, kinderen, formele- en informele organisaties die in het dagelijks leven een bijdrage leveren aan de opvoeding en ontwikkeling van kinderen.

De Buurtteams vormen de spil in het Utrechts zorglandschap voor jeugd en gezin. Zij leveren basiszorg en zorgen voor de verbinding met de gespecialiseerde jeugdhulp. Daar waar nodig en wenselijk werken Buurtteams intensief samen met SAVE. De grensvlakken tussen de werkzaamheden van het Buurtteam en de specialistische hulp worden in 2017 verder verduidelijkt. Er wordt gewerkt aan een ontwikkeling van de aanvullende zorg. Hierbij richten we ons op een overzichtelijk zorglandschap, met aanbieders die zich richten op Utrecht en omgeving. Dit vraagt van aanbieders van Jeugdhulp dat zij specialistische zorg bieden die dichtbij de cliënt beschikbaar is en die een aanvulling vormt op het Buurtteam.

Voor jongeren in jeugdhulp met verblijf, continueren we de inzet om vanuit ‘een Buurtteamblik’ het netwerk en de ouders van jongeren maximaal te betrekken en jongeren zo gewoon mogelijk te laten opgroeien. Om de druk op zorg met verblijf voor jongvolwassenen (18 tot circa 23 jaar) te verlichten en om een betere uitstroom op de woningmarkt mogelijk te maken voor deze kwetsbare jongvolwassenen, worden in 2017 nadere afspraken gemaakt en pilots gestart met huisvesters en zorginstellingen.

Programma Volksgezondheid

Utrecht wil een stad zijn waar inwoners gezond en veerkrachtig zijn. Wij vatten gezondheid daarbij breed op, namelijk als het vermogen om te kunnen omgaan met tegenslag en om regie te kunnen voeren op het eigen leven. Inwoners en partijen in de stad kunnen het initiatief nemen en samenwerking zoeken met de gemeente om gezond leven en wonen in Utrecht verder te versteken. De gemeente stelt expertise ter beschikking aan de stad. Zo bouwen we samen aan een gezonde toekomst.

De gemeente gaat door met de kerntaken, zoals de Volksgezondheidsmonitor Utrecht, de Jeugdgezondheidszorg, de Inspectie Kinderopvang en wettelijke taken die uitgevoerd worden via de GGD regio Utrecht. Daarnaast draagt Volksgezondheid bij aan gezond leven en wonen in Utrecht vanuit zes kernthema’s: gezond opgroeien, gezondheidsvaardigheden ten behoeve van een gezonde leefstijl, gezonde keuze aantrekkelijk maken, voedsel en voeding, gezonde leefomgeving en rondkomen.

De centrale ambitie is het verkleinen van gezondheidsverschillen. Aangrijpingspunten voor de inzet vanuit de gemeente zijn de Gezonde Stad, de Gezonde Wijk en een Gezonde Start. Wij werken steeds meer als responsieve overheid en onze rol ligt steeds vaker in het in beeld brengen van initiatieven die bijdragen aan een gezond leven. Waar nodig en gewenst voegen wij als overheid waarde toe met expertise en informatie. De Volksgezondheidsmonitor (link www.volksgezondheidsmonitor.nl) Utrecht bevat actuele data over gezondheid.

Programma Veiligheid

In Utrecht werken we samen aan een stad waar mensen veilig zijn en zich veilig voelen. Veiligheid is een basisvoorwaarde voor het goed samenleven. Een totaal veilige stad is een utopie, maar samen werken we aan een aanvaardbaar niveau van veiligheid. De gemeente heeft de regie op de lokale veiligheid, maar de verantwoordelijkheid dragen we samen met bewoners, ondernemers, instellingen en organisaties en met onze professionele veiligheidspartners van het Openbaar Ministerie, politie en de Veiligheidsregio Utrecht. Initiatieven van bewoners stimuleren en faciliteren we.

In het Integraal Veiligheidsplan 2015-2018 (IVP) staan de doelen die de gemeente op het terrein van veiligheid nastreeft: een afname van criminaliteit; toename van het veiligheidsgevoel; het voorkomen en bestrijden van incidenten en verstoringen van de openbare orde. Onze uitgangspunten zijn: integrale aanpak veiligheid; partners nemen hun verantwoordelijkheid; beleid en uitvoering sluiten naadloos op elkaar aan; een delictgerichte, gebiedsgerichte en persoonsgerichte aanpak. Onze prioriteiten zijn: de High Impact Crimes en jeugdoverlast en –criminaliteit. Begin 2017 is de looptijd van het IVP halverwege. Samen met de meest betrokken partijen kijken we dan terug op de eerste en vooruit naar de tweede helft. Op basis van de tussenevaluatie passen we zo nodig het IVP aan.

We voeren regie op de thema’s Veilige Wijken, Openbare Orde en Maatschappelijke Onrust, Georganiseerde Ondermijnende Criminaliteit en Fysieke Veiligheid. Veel van de andere programma’s uit de programmabegroting dragen in belangrijke mate bij aan het behalen van de veiligheidsdoelstellingen. De afdeling Vergunningen, Toezicht en Handhaving (VTH) levert een belangrijke bijdrage aan het programma Veiligheid op het gebied van vergunningverlening en toezicht en handhaving op de openbare ruimte, preventie woninginbraak en preventie van veelvoorkomende criminaliteit zoals fietsdiefstal en autokraak en ondermijnende criminaliteit zoals mensenhandel in de prostitutie, illegale hennepteelt en huisjesmelkers.

Programma Cultuur

2017 is het eerste jaar van een nieuwe vierjarige cultuurnotacyclus: De Cultuurnota 2017-2020. De meerjarige subsidievoorstellen vormen onderdeel van de besluitvorming over de programmabegroting. De algemene beschouwingen uit het Adviesrapport van de Adviescommissie Cultuurnota 2017 - 2020 zijn voor ons aanleiding om met belangrijke partners in en buiten de stad het gesprek over onze ambities als stad te voeren. Onder andere de thema’s diversiteit, talentontwikkeling en de groei van de stad zijn daarbij belangrijke aandachtspunten. Hierop wordt nader ingegaan in de nota Subsidievoorstellen Cultuurnota 2017-2020

Met ingang van 2017 maakt stichting TivoliVredenburg deel uit van de Cultuurnota 2017-2020 op basis van een financieel arrangement, waarmee de raad bij de Voorjaarsnota 2016 heeft ingestemd. Het advies van de commissie Gehrels over het meerjarige ondernemingsplan 2017-2020 is bij de besluitvorming overgenomen. De organisatie krijgt de ruimte om de potentie van het gebouw inhoudelijk en zakelijk optimaal te gaan benutten.

Er wordt hard gewerkt aan een nieuw, levendig en tweede stadshart in Leidsche Rijn Centrum. Daar hoort een onderscheidende en aantrekkelijke culturele voorziening bij. In samenwerking met partijen uit de stad werken we het komende jaar via programmering toe naar een culturele voorziening.We werken verder de komende periode verder aan de groei en bloei van de Utrechtse culturele sector. Het programma cultuur draagt hier aan bij door stimulering van initiatieven uit de stad en ondersteuning van een veelzijdige programmering, een bloeiend productieklimaat en een brede samenstelling van publiek.

Programma Sport

Vanaf 2017 gaat de nieuwe Sportnota ‘Utrecht Sport; pijler van de gezonde stad’ van start. In 2015 hebben de sportorganisaties in de stad, met inbreng van vele professionals en Utrechtse sporters, samen met de gemeente een visie Sport opgesteld. De ambities uit deze visie ‘Utrecht Sport, op weg naar 2020’ zijn door het college omarmd. Aan de hand van deze ambities, die aanvullend zijn op de lopende doelstellingen op Sport, is de nieuwe Sportnota opgesteld. In de Sportnota staat voor de twee sporen van de programmabegroting, ‘voldoende kwalitatief goede en toegankelijke accommodaties’ en ‘we stimuleren alle Utrechters om te sporten en te bewegen’, per onderwerp uitgewerkt welke ambities we nastreven en welke acties daartoe worden ondernomen in de periode tot en met 2020.

Sporten en bewegen zijn laagdrempelige manieren om ontmoeting te stimuleren en ze dragen bij aan het welbevinden van inwoners en gezond stedelijk leven in de stad. Voor 2017 en 2018 is een extra budget beschikbaar gesteld vanuit de voorjaarsnota voor sportevenementen. Hiermee ondersteunen we de organisatie van het EK vrouwenvoetbal 2017 waar Utrecht een van de speelsteden is, het NK Atletiek 2018, en de acquisitie voor het EK beachvolleybal. Daarnaast kunnen vanuit het reguliere budget een aantal terugkerende, maar ook vele andere sportevenementen ondersteund worden.

Programma Vastgoed

De gemeente wil ruimte bieden aan activiteiten die een bijdrage leveren aan de

Utrechtse gemeentelijke doelstellingen van de verschillende beleidssectoren. Hiervoor levert de gemeente Utrecht een efficiënte en optimale vastgoeddienstverlening aan klanten die vastgoed van de gemeente gebruiken of willen laten realiseren voor hun doelen.

We beheren accommodaties met een maatschappelijke toekomstwaarde in

dienst van gemeentelijke beleidsdoelen of (laten) deze realiseren. Dit doen wij door:

• het beoogde maatschappelijk rendement mogelijk te maken;

• het maatschappelijke vastgoed duurzaam en flexibel te laten functioneren;

• de ruimtelijke, functionele en financiële kwaliteit te optimaliseren;

• integraal portefeuillemanagement uit te voeren.

In 2017 wordt de koers van UVO herijkt in de kadernota vastgoed. We gaan door met het verbeteren en monitoren van onze klantgerichtheid. Een aantal grote projecten, zoals de renovaties van het stadhuis en de Domtoren zullen worden aanbesteed. Ook wordt een flink aantal maatregelen om de MFA's (multi functionele accommodaties) te verbeteren uitgevoerd.