Bereikbaarheid
Utrecht is een aantrekkelijk en bereikbare stad die duurzaam, leefbaar en gezond is.
Utrecht is een aantrekkelijk en bereikbare stad die duurzaam, leefbaar en gezond is.
Utrecht is aantrekkelijke en bereikbare stad die duurzaam, leefbaar en gezond is
Voor en/of samen met inwoners, ondernemers en bezoekers nemen we niet- fysieke maatregelen die bijdragen aan een duurzaam mobiliteitssysteem
We bouwen met fysieke maatregelen aan een duurzame infrastructuur
Auto- en fietsparkeervoorzieningen dragen bij aan een aantrekkelijke, leefbare en bereikbare stad
We streven ernaar dat inwoners, bezoekers en ondernemers meer bewust een vervoerswijze gaan kiezen voor een bepaalde reis. Aspecten die zouden moeten meespelen zijn gemak, snelheid en gezondheid. We willen mensen prikkelen om vaker voor duurzaam vervoer te kiezen.
Effectindicator | Bron | Nulmeting | Realisatie 2014 | Realisatie 2015 | Doelstelling 2017 | Doelstelling 2020 | |
E1.1.1 | Zie onder subdoelstelling 2: effecten van niet fysieke en fysiek maatregelen zijn gelijk en versterken elkaar |
Mobiliteitsmanagement
We richten onze maatregelen op vijf doelgroepen, te weten werknemers, kinderen, inwoners, studenten en bezoekers. Bij werknemers richten we ons bijvoorbeeld op platforms met werkgevers in onder andere Lage Weide, De Wetering en Utrecht Centrum. Bij kinderen is een belangrijk project de scholenaanpak met themaweken rondom fietsvaardigheden. Bij inwoners sluiten we onder andere aan bij belangrijke veranderingen in de persoonlijke omstandigheden, waarbij we bijvoorbeeld uitprobeeracties voor andere modaliteiten op maat aanbieden. Bij studenten richten we ons op het spitsmijden in het OV en mobiliteitskeuzes na de studie, door bijvoorbeeld het stimuleren van E-bikes. Bij bezoekers richten we ons onder andere op communicatie op websites van bestemmingen en attracties. Samen met Centrum Management Utrecht (CMU) werken we samen om het centrum op een positieve manier op de kaart door te zorgen voor een goede bereikbaarheid dat doen we door de vindbaarheid te verbeteren, door slimme routering en aantrekkelijke looproutes,
Schoon Vervoer
In 2017 gaan we op de ingeslagen weg door met het stimuleren en faciliteren van schone mobiliteit in Utrecht. Zo bouwen we verder aan de oplaadinfrastructuur voor elektrische auto’s. We ondersteunen innovatieve initiatieven hiervoor. We stimuleren schoon vervoer bij bedrijven, inclusief schoon vervoer over water. We zetten de milieuzone voort voor vracht, personen- en bestelverkeer. We verkennen mogelijkheden om alleen schone taxi’s gebruik te laten maken van de busbaan. We stimuleren het gebruik van deelauto’s door initiatieven te ondersteunen. We zetten samen met de Provincie, verladers en ondernemers in op schone zero emission bussen en stadsdistributie in de stad. We zetten onze aanpak voor het tegengaan van overlast van brommers voort. We gaan verder met het verschonen van het eigen wagenpark. Samen met ondernemers in de stad zetten we ons in om ‘Living labs’ te organiseren gericht op het realiseren van de energietransitie, door gebruik te maken van lokale netbalancering. Overdag opgeslagen zonne-energie in auto’s wordt in de avonduren gebruikt om op korte afstand huishoudens van energie te voorzien.
Goederenvervoer
In 2017 werken we verder aan de toegankelijkheid voetgangersgebied Utrecht (voorheen: Handhaving voetgangersgebied). We willen een Logistiek Ontkoppelpunt op Lage Weide realiseren; afhankelijk van een geschikte exploitant. Voor de bevoorrading van horeca-gelegenheden willen we een aantal Stop & Drop punten in het centrum realiseren. Samen met stakeholders geven we vorm aan living Labs in het kader van de Zero Emission Stadsdistributie. Tenslotte zullen we via het project truckspotting en logistiek makelaar minimaal 150 bedrijven in Utrecht benaderen om te bepalen of en in hoeverre zij een bijdrage kunnen leveren aan bijvoorbeeld hogere efficiëntie of verschoning in het goederenvervoer.
Verkeersmanagement
Het meldpunt Verkeerslichten wordt in 2017 voortgezet. Het is een goede manier om signalen en suggesties uit de stad op te halen en samen te werken aan een goede en veilige doorstroming van het verkeer. Dynamisch verkeersmanagement in onderdeel van de realisatie van stadsboulevards, zoals ’t Goylaan en de Westelijke stadsboulevard. Dit zorgt voor de doorstroming van alle modaliteiten, ook op de wegen eromheen.
Verkeersmanagement houdt zich ook bezig met het zoveel als mogelijk beperken van de verkeershinder bij wegwerkzaamheden. Jaarlijks stellen we een planning op waarbij de uitvoering van grote projecten zodanig op elkaar wordt afgestemd dat verkeershinder zo veel als mogelijk wordt vermeden. In 2017 is de statische bewegwijzering gereed die automobilisten helpen om vanaf de snelweg de juiste afslag te kiezen. In regionaal verband werkt Utrecht samen met andere partijen zoals de provincie in Proof of Concept Utrecht-Zuid. Dit is een project waarin we nieuwe regelconcepten in de praktijk uitproberen, zoals het in een groter deel van het netwerk de verschillende verkeerslichten met elkaar te laten “praten” van verschillende verkeerslichten en verkeerslichtinstallaties beslissingen laten nemen. Als de proef succesvol is dan zullen we deze technieken op andere plaatsen in het regionale netwerk toepassen. Binnen Beter Benutten Vervolg doen wij mee met C-ITS. Dit is een platform voor allerlei maatregelen, diensten en faciliteiten op het gebied van Intelligente Transport Systemen.
Prestatieindicator | Bron | Nulmeting | Realisatie 2014 | Realisatie 2015 | Doelstelling 2017 | Doelstelling 2020 | |
P1.1.1a | Oplaadpalen | Actieplan Schoon Vervoer | 2013 | In de openbare ruimte: 170 semi openbare laadpalen; 77 private laadpalen 97 | In de openbare ruimte: 70 | 0 | |
Toelichting: In 2018 wordt een business case opgesteld voor openbare laadpalen, naar verwachting kunnen dan marktpartijen investeringen doen in plaats van de gemeente. | |||||||
P1.1.1b | E-scooters | Actieplan Schoon Vervoer | 2013 | 280 | Gereed | ||
P1.1.1c | Logistiek ontkoppel punt projecten | Actieplan goederenvervoer | 2016 | - | In uitvoering | Gereed | |
P1.1.1d | Maatregelen meldpunt stoplichten | MPB | 2016 | - | 3 doorfietsroutes in voorbereiding |
Rekening 2015 | Begroting 2016 | Begroting 2017 | Begroting 2018 | Begroting 2019 | Begroting 2020 | ||
Baten | |||||||
04-1-1-1 | Uitvoeren van maatregelen in het kader v | 4.198 | 3.198 | 310 | 10 | 0 | 0 |
Totaal baten | 4.198 | 3.198 | 310 | 10 | 0 | 0 | |
Lasten | |||||||
04-1-1-1 | Uitvoeren van maatregelen in het kader v | 8.403 | 6.873 | 2.432 | 1.502 | 600 | 600 |
Totaal lasten | 8.403 | 6.873 | 2.432 | 1.502 | 600 | 600 | |
Saldo baten en lasten | -4.205 | -3.675 | -2.122 | -1.492 | -600 | -600 | |
Mutaties reserves | |||||||
Toevoeging reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Onttrekking reserves | 2.976 | 3.925 | 2.122 | 1.492 | 600 | 600 | |
Geraamd resultaat | -1.229 | 250 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bedragen zijn in duizenden euro's
Financiële toelichting
Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe.
Uitvoeren van maatregelen in het kader van mobiliteitsmanagement
Op deze doelstelling ramen wij de verwachte inkomsten en uitgaven van de meerjarige investeringen voor schoon vervoer, goederenvervoer, de gebruiker centraal en mobiliteitsmanagement. De verschillen in jaarschijven worden veroorzaakt door het kasritme van de geraamde inkomsten en uitgaven. In de Voorjaarsnota 2012 is van het totale budget van 1,0 miljoen euro voor mobiliteit, communicatie en gedragscampagnes voor 2014 tot en met 2016 jaarlijks 0,25 miljoen euro incidenteel budget uitgenomen in verband met eerdere bezuinigingen. Het resterende budget van 0,25 miljoen euro is in 2017 beschikbaar voor het uitvoeren van niet fysieke maatregelen die bijdragen aan een duurzaam mobiliteitssysteem. In 2017 ramen wij de lasten voor uitvoering van de volgende actieplannen: Actieplan Goederenvervoer 0,808 miljoen euro (inclusief de Beter Benutten projecten), Actieplan Schoon Vervoer 1,363 miljoen euro en Actieplan De Gebruiker Centraal 0,261 miljoen euro. De wijzigingen uit het Meerjarenperspectief Bereikbaarheid 2016 worden bij de eerstvolgende technische wijziging verwerkt.
Mutaties reserve
In verband met de uitvoering van het programma Bereikbaarheid heeft u een bestemmingsreserve ingesteld voor de dekking van de meerjarige projecten zoals opgenomen in het Meerjaren Perspectief Bereikbaarheid.(MPB). Per saldo onttrekken wij 2,122 miljoen euro aan deze programmareserve voor de dekking van de meerjarige projecten van het MPB 2016.
Rekening 2015 | Begroting 2016 | Begroting 2017 | Begroting 2018 | Begroting 2019 | Begroting 2020 | ||
Baten | |||||||
Uitvoeren van maatregelen in het kader v | |||||||
6460 | Ov. Maatregelen Luchtkwal./goederenverv. | 4.198 | 3.198 | 310 | 10 | 0 | 0 |
Totaal baten | 4.198 | 3.198 | 310 | 10 | 0 | 0 | |
Lasten | |||||||
Uitvoeren van maatregelen in het kader v | |||||||
6460 | Ov. Maatregelen Luchtkwal./goederenverv. | 8.403 | 6.873 | 2.432 | 1.502 | 600 | 600 |
Totaal Lasten | 8.403 | 6.873 | 2.432 | 1.502 | 600 | 600 | |
Saldo baten en lasten | -4.205 | -3.675 | -2.122 | -1.492 | -600 | -600 | |
Mutaties reserves | |||||||
Toevoeging reserves | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Onttrekking reserves | 2.976 | 3.925 | 2.122 | 1.492 | 600 | 600 | |
Geraamd resultaat | -1.229 | 250 | 0 | 0 | 0 | 0 |
De fietser en voetganger zijn qua vervoer belangrijk om Utrecht bereikbaar en aantrekkelijk, leefbaar, gezond, en duurzaam te houden voor inwoners, bezoekers en bedrijven. De fiets en de voetganger zijn wat ons betreft de belangrijkste vormen van vervoer in de stad. Verkeersveiligheid is dan ook belangrijk. Er wordt al veel gefietst en gelopen in de stad en om het fietsgebruik en het lopen verder te stimuleren richten we ons op de realisatie van veilige, snelle, comfortabele, logische en herkenbare voetgangersvoorzieningen en fietsroutes en goede stallingsvoorzieningen voor de fiets.
Utrecht Centraal is hét OV-knooppunt van Nederland en openbaar vervoer speelt een grote rol in het bereikbaar, aantrekkelijk en leefbaar houden van Utrecht. Naast Utrecht Centraal kent de gemeente andere NS stations met verbindingen in alle windrichtingen. Samen met Rijk, regio, NS en ProRail werken we aan verbetering van deze verbindingen en de deur tot deur reis. Het regionaal OV-netwerk vervult daarbij een belangrijke rol. We richten ons op de verdere realisatie van veilige, snelle, comfortabele en herkenbare bus- en tramroutes.
Het Utrecht Science Park (USP) is het hart van de gezondheid gerelateerde economie in Nederland en heeft een internationale uitstraling. Daarmee is het voor Utrecht één van de economische hotspots. We willen in dit gebied kansen creëren en benutten. Dat betekent ruimte bieden voor doorontwikkeling bijvoorbeeld aan de oostkant van de stad in Rijnsweerd en waar dat elders nodig is in de stad. Belangrijk daarbij is het vergoten van de levendigheid en verblijfskwaliteit van het USP en Rijnsweerd door een meer gemengde invulling (onder andere huisvesting en voorzieningen), maar ook door een goede aansluiting met de stad en de groene omgeving. Doorontwikkeling van dit gebied kan niet zonder dat nagedacht wordt over de bereikbaarheid van dit gebied voor de lange termijn maar ook voor de middellange termijn. Een systeemsprong in het openbaarvervoersysteem zal daarvoor nodig zijn in combinatie met andere verbeteringen van het vervoerssysteem (voetganger, fiets en auto).
In de stad zijn de bestemmingen bereikbaar voor de auto. We streven daarbij naar een efficiëntieverbetering, waarbij de milieuhinder, onveiligheid, barrièrewerking en overmatig ruimtebeslag worden teruggedrongen. Autoverkeer zonder herkomst of bestemming willen we op de snelwegen laten rijden. Bij de herinrichting van de binnenstedelijke verbindingswegen zoeken we de balans tussen de mobiliteitsbehoefte en de behoeften van de gebruiker van de openbare ruimte.
Effectindicator | Bron | Nulmeting | Realisatie 2014 | Realisatie 2015 | Doelstelling 2017 | Doelstelling 2020 | |
E1.2.1 | % fietsgebruik voor verplaatsingen in, van en naar de Gemeente Utrecht op basis van modal split | OViN (CBS) | 26% (2011 en 2012) | 25% (2013 en 2014) | 25% | 27% | 28% |
Toelichting: gestapeld gemiddelde over 2013, 2014 en 2015 | |||||||
E1.2.2 | % OV gebruik voor verplaatsingen in, van en naar de Gemeente Utrecht op basis van modal split | OViN (CBS) | 15% (2011 en 2012) | 16% (2013 en 2014) | 16% | 16% | 16% |
Toelichting: gestapeld gemiddelde over 2013, 2014 en 2015 | |||||||
E1.2.3 | % autogebruik voor verplaatsingen in, van en naar de gemeente Utrecht op basis van modal split | OViN (CBS) | 40% (2011 en 2012) | 40% (2013 en 2014) | 39% | 38% |
Voetganger
In 2017 werken we verder aan de uitvoering van het Actieplan Voetganger. Zo werken we aan de kwaliteit van twee voetgangersnetwerken in en rond Overvecht en bij station Vaartsche Rijn. We nemen looproutes van en naar fietsenstallingen onder de loep en brengen verbeteringen aan. We voeren het plan van aanpak uit voor verbetering van de positie van de voetganger in de binnenstad.
Fiets
In 2017 verwachten de uitvoering van de hoofdfietsroutes af te ronden. De realisatie van een aantal doorfietsroutes is gestart: doorfietsroute Cremerstaat, Oosterspoorbaan, Vechtdijk. Daarnaast worden de routes singel Oost, Overvecht-USP, singel Noord, Electronweg/Reactorweg en de route langs het spoor Utrecht/Amsterdam voorbereid. De planvoorbereiding voor een integrale herinrichting Nachtegaalstraat, Voorstraat/Wittevrouwenstraat is in 2017 in volle gang. Om de zuidelijke binnenstad met de recent geopende Randstadspoorstation Vaartsche Rijn te verbinden is de langzaam verkeerroute via de Ooster- en Westerkade, inclusief oversteek Ledig Erf, verder in voorbereiding genomen. Het doel is beide wegen zodanig in te richten dat de nadruk komt te liggen op voetganger en fiets. Uitvoering vindt plaats in 2017. Wij voeren maatregelen uit op het gebied van gedragsverandering van fietsers. Het leenfietsensysteem wordt uitgebreid. Er komen meer fietsparkeermogelijkheden bij de decentrale stations.
Verkeersveiligheid
In 2017 worden we de laatste locaties van het verkeersveiligheidsprogramma 1e tranche uitgevoerd, veelal in combinatie met andere werkzaamheden waardoor we werk met werk maken. De uitvoering van de verkeersveiligheidsmaatregelen 2e tranche is in volle gang. Naast fysieke maatregelen richten wij ons ook op het stimuleren van verkeersveilig gedrag. We voeren maatregelen uit die doelgroepen / weggebruikers meer bewust maken van de mogelijke risico’s van bepaalde gedragingen in het verkeer door intensivering van educatie en voorlichting.
Het Utrechts Veiligheidslabel (UVL) valt ook binnen het programma Verkeersveiligheid. Van alle Utrechtse basisscholen doet mee. Daarvan heeft ruim de helft het label gehaald. In 2012 zijn we gestart met activiteiten gericht op het behoud van het UVL zodat de veiligheid rondom de scholen niet de aandacht verliest die het verdient. Het lopende programma UVL loopt tot en met 2017. We evalueren in 2016 dit lopende programma en komen met een voorstel voor het vervolg. Hiervoor is in het Actieplan Verkeersveiligheid financiële ruimte beschikbaar.
Samen met de provincie Utrecht leggen wij De Uithoflijn aan, een trambaan tussen Utrecht CS en De Uithof. Deze tram zal in 2020 45.000 reizigers per dag van en naar De Uithof vervoeren en dat komt ten goede aan de bereikbaarheid van de regio en de leefbaarheid langs het tracé. Voor de aanleg van De Uithoflijn is een gezamenlijk projectorganisatie Uithoflijn (provincie en gemeente) opgericht. De aanleg van de Uithoflijn vordert gestaag. Inmiddels is de aannemer gestart met de aanleg van de bovenbouw van de trambaan. Medio 2017 als de werkzaamheden aan de trambaan gereed zijn, wordt gestart met het testbedrijf. Dat duurt een halfjaar, waarna het proefbedrijf start. Dit duurt eveneens een halfjaar. De planning is dat de Uithoflijn medio 2018 in exploitatie wordt genomen. De inpassing van de trambaan is nagenoeg helemaal gereed. Wat nog resteert is de herinrichting van de Vaartsestraat ten noorden van de Bleekstraat en de herinrichting van de kruising met de Bleekstraat. Zodra lijn 12 wordt vervangen door de Uithoflijn en er voldoende ruimte ontstaat zullen de werkzaamheden aan de kruising worden uitgevoerd. Met de realisatie van het HOV-tracé door Leidsche Rijn Centrum (oplevering naar verwachting in 2017), is de gehele Noordradiaal van het gewenste HOV-netwerk voltooid. Tegelijk wordt het bijbehorende busstation Leidsche Rijn Centrum opgeleverd. Daarmee is het OV-knooppunt Leidsche Rijn Centrum tot stand gebracht: de verschillende vervoersstromen komen hier samen: spoor, regio- en stadsOV, fiets en auto.
Aan de nog ontbrekende radialen Z80 en Z90 van de HOV-Zuidradiaal, het gedeelte vanaf de Churchilllaan tot aan de Croeselaan, wordt intensief gewerkt. De werkzaamheden verbonden aan de Z80 zijn inmiddels zover gevorderd dat in 2017 de conditioneringswerkzaamheden kunnen plaatsvinden en de realisatie in 2019 kan worden voltooid. Verder zal het ontwerp voor het laatste tracédeel van de zuidradiaal van het HOV-netwerk te weten de Z90 (Tellegenlaan – Van Zijstweg) kunnen worden vastgesteld, waarna de aanbestedingsprocedure van start zal kunnen gaan.
Voor het versterken van de directe OV-verbindingen naar Rijnsweerd en De Uithof is de mogelijkheid tot het benutten van de vluchtstrook van gedeelten van de Waterlinieweg door het openbaar vervoer in voorbereiding genomen. Dit moet ertoe leiden dat in 2017 deze stroken als busbaan zijn ingericht om het openbaar vervoer de mogelijkheid te bieden naar deze stroken uit te wijken ingeval van congestie op de Waterlinieweg.
Er wordt een extra impuls gegeven aan het toegankelijk maken van bushaltes. Ongeveer 25 à 30 bushaltes worden, naast de reguliere aanpak van haltes bij reconstructies en herinrichtingsprojecten, aangepast aan de toegankelijkheidsrichtlijnen.
In 2017 werken we langs een aantal sporen aan de verdere ontwikkeling van USP:
In 2017 zullen we voor de opwaardering van de NRU een Integraal Programma van Eisen (IPvE) opstellen. We maken een voorstel welk van de pleinen verdiept wordt aangelegd en hoe de afkoppeling van de Moldaudreef gestalte krijgt. Het bestemmingsplan (inclusief MER) wordt in procedure gebracht. We bereiden besluitvorming voor over het IPvE van de Westelijke stadsboulevard, die loopt van het 24 oktoberplein tot aan de Marnixbrug). Daarna stellen we het Voorlopig Ontwerp voor deze stadsboulevard op. Voor de Socrateslaan/ Beneluxlaan tot aan het Europaplein wordt in aansluiting op ’t Goylaan een herinrichting tot stadsboulevard voorbereid. Hiervoor stellen we in 2017 ook een IPvE op. De herinrichting van de kruising Maarssenseweg/Schoolstraat als alternatief voor de knip Maarssenseweg voeren wij in 2017 uit.
Prestatieindicator | Bron | Nulmeting | Realisatie 2014 | Realisatie 2015 | Doelstelling 2017 | Doelstelling 2020 | |
P1.2.1a | Doorfietsroute Vechtoever fase 1 | MPB | - | - | Gereed | ||
P1.2.1b | Doorfietsroute Oosterspoorbaan | MPB | - | - | gedeeltelijk gereed | in uitvoering | gereed |
Toelichting: na bouwwerkzaamheden rondom de Bijenkorf kan het project worden afgerond | |||||||
P1.2.1c | Fietsbrug over AR kanaal | MPB | - | - | |||
P1.2.1d | 2e tranche verkeersveiligheidsmaatregelen | - | - | - | Gereed | ||
P1.2.1e | Verkeersveiligheidsmaatregelen Vleuterweide | MPB | - | - | in voorbereiding | Gereed | |
P1.2.2a | De Uithoflijn | MPB | - | - | in uitvoering | In uitvoering | Gereed |
P1.2.2b | Busbaan Dichterswijk | MPB | - | - | in voorbereiding | in voorbereiding | oplevering |
P1.2.2c | Busbaan Transwijk | MPB | - | - | in voorbereiding | in voorbereiding | gereed |
P1.2.3a | Stadsboulevard 't Goylaan | MPB | - | - | in voorbereiding | gereed | |
P1.2.3b | Aansluiting NOUW2 op LRC | MPB | - | - |
Rekening 2015 | Begroting 2016 | Begroting 2017 | Begroting 2018 | Begroting 2019 | Begroting 2020 | ||
Baten | |||||||
04-1-2-2 | Uitvoeren van proj. en maatr.gebr.OV | 11.959 | 19.359 | 2.788 | 3.746 | 1.555 | 179 |
04-1-2-3 | Uitvoeren van proj. en maatr.auto gebrui | 1.243 | 3.869 | 0 | 0 | 0 | 0 |
04-1-2-1 | Uitvoeren van proj. en maatr.fiets | 3.343 | 1.927 | 1.534 | 0 | 0 | 0 |
Totaal baten | 16.544 | 25.155 | 4.322 | 3.746 | 1.555 | 179 | |
Lasten | |||||||
04-1-2-2 | Uitvoeren van proj. en maatr.gebr.OV | 12.914 | 21.904 | 4.129 | 4.759 | 2.560 | 3.814 |
04-1-2-3 | Uitvoeren van proj. en maatr.auto gebrui | 4.600 | 15.781 | 7.573 | 5.782 | 0 | 0 |
04-1-2-1 | Uitvoeren van proj. en maatr.fiets | 12.811 | 23.182 | 8.545 | 3.050 | 2.350 | 2.068 |
Totaal lasten | 30.325 | 60.867 | 20.247 | 13.591 | 4.910 | 5.882 | |
Saldo baten en lasten | -13.781 | -35.712 | -15.925 | -9.845 | -3.355 | -5.703 | |
Mutaties reserves | |||||||
Toevoeging reserves | 10.116 | 3.818 | 7.768 | 13.074 | 25.789 | 16.839 | |
Onttrekking reserves | 16.397 | 22.631 | 6.361 | 3.088 | 3.078 | 13.976 | |
Geraamd resultaat | -7.499 | -16.898 | -17.332 | -19.832 | -26.067 | -8.567 |
Bedragen zijn in duizenden euro's
Financiële toelichting
Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe.
Uitvoeren van projecten en maatregelen die fiets en voetgangers als vormen van vervoer aantrekkelijker maken in een verkeersveilige stad
Op deze doelstelling ramen wij per jaar de verwachte inkomsten en uitgaven voor de meerjarige investeringen voor fietsprojecten en verbeteren van verkeersveiligheid. De verschillen in jaarschijven worden veroorzaakt door het kasritme van de berekende inkomsten en uitgaven. Het totaal aan verwachte lasten van 8,545 miljoen euro in 2017 heeft betrekking op de voorbereiding en in uitvoering genomen infrastructurele projecten voor fiets, verkeersveiligheid en wijken. Dit betreft de lasten in 2017 voor uitvoering van de volgende projecten: uitvoering hoofdfietsroutes inclusief het project fietsfilevrij 0,8 miljoen euro, fietsparkeren Binnenstad 0,5 miljoen euro, kwaliteit fietsroutes stations 0,6 miljoen euro en realisatie van een aantal doorfietsroutes 0,6 miljoen euro. Dit betreft de volgende doorfietsroutes: doorfietsroute Cremerstaat, Binnenstad Oost, Overvecht-USP en voorbereiding voor doorfietsroute langs het spoor Amsterdam.
Daarnaast verwachten wij uitgaven te doen voor planvoorbereidingskosten voor onder andere de integrale herinrichting Nachtegaalstraat van 0,1 miljoen euro, en een aantal overige fietsmaatregelen 0,7 miljoen euro; waaronder gedragsverandering door fietsers alternatieve routes te laten kiezen of gebruik te laten maken van parkeervoorzieningen voor fietsers. Daarnaast wordt vanuit dit programma een bedrag van 0,9 miljoen euro bijgedragen aan de tijdelijke fietsenstalling Smakkelaarsveld (programma Stedelijke ontwikkeling). De afrondende werkzaamheden voor de Daphne Schippersfietsbrug over het Amsterdamrijnkanaal voor 1,3 miljoen euro worden in 2017 afgerond.
In de Voorjaarsnota 2016 is incidenteel in 2017 1,0 miljoen euro en incidenteel in 2018 0,5 miljoen euro aanvullend budget beschikbaar gesteld voor de Amsterdamsestraatweg, aanpak 2e fase tweede fase. In 2017 ramen wij daarnaast voor uitvoering van kleine fysieke maatregelen aan VRI’s 0,2 miljoen euro, voor de uitvoering van amendement optimalisatie verkeerslichten 0,126 miljoen euro en voor het Utrechts Veiligheidslabel 0,086 miljoen euro en voor het economisch investeringsfonds 1,5 miljoen euro. De wijzigingen uit het Meerjarenperspectief Bereikbaarheid 2016 worden bij de eerstvolgende technische wijziging verwerkt.
Uitvoeren van projecten en maatregelen die het gebruik van openbaar vervoer bevorderen
Op deze doelstelling ramen wij per jaar de verwachte inkomsten en uitgaven op de geautoriseerde meerjarige investeringen Openbaar Vervoer, de kosten voor het verkeer-, vervoer- en parkeerbeleid en de organisatiekosten voor het programma Bereikbaarheid. De verschillen in jaarschijven worden veroorzaakt door het kasritme van de berekende inkomsten en uitgaven. Wij ramen de lasten voor voorbereiding en voor in uitvoering genomen infrastructurele projecten in 2017 een bedrag van 4,129 miljoen euro. Dit betreft in 2017 de volgende bedragen voor uitvoering van de projecten HOV bestaande stad (tracédeel Z90) 1 miljoen euro, Randstadspoor 0,786 miljoen euro, Uithoflijn 1 miljoen euro, voorzieningen station Overvecht 0,415 miljoen euro, bereikbaarheid Centraal station via Ooster- en Westerkade 0,5 miljoen euro, toegang traplift station Leidsche Rijn vanuit het busstation 0,174 miljoen euro en voor handhaving van het taxikeurmerk 0,050 miljoen euro. De lasten voor mobiliteitsbeleid, onderzoek en monitoring en programmamanagement ramen wij op 2,593 miljoen euro.
Onder deze prestatiedoelstelling is tevens het product bedrijfsmiddelen opgenomen. Op dit product worden de negatieve lasten verantwoord die samenhangen met de kostenverdeelsystematiek van de overhead. Dit betreft 2,459 miljoen euro. De wijzigingen uit het Meerjarenperspectief Bereikbaarheid 2016 worden bij de eerstvolgende technische wijziging 2017 verwerkt.
Uitvoeren van projecten en maatregelen die bijdragen aan autogebruik dat past in een aantrekkelijke en bereikbare stad
Op deze doelstelling ramen wij de verwachte inkomsten en uitgaven voor meerjarige investeringen auto en Park & Ride. De verschillen in jaarschijven worden veroorzaakt door het kasritme van de geraamde inkomsten en uitgave. Wij ramen de lasten voor 2017 de volgende bedragen voor de projecten inpassing van de NOUW LRC 1,146 miljoen euro, voorbereiding van de binnenstedelijke verbindingsweg Socrates- Beneluxbaan 0,075 miljoen euro en voor de oversteekbaarheid van de Eykmanlaan 0,075 miljoen euro. In de raming van de totale lasten is nog een bedrag opgenomen van 5,7 miljoen euro voor de van Zijstweg. Wij stellen, gelet op de planning, deze raming in de eerstvolgende begrotingswijziging bij door in 2017 een last te ramen, 1 miljoen euro (en in 2018 4,7 miljoen euro, waarvan voor de expeditiebrug jaarbeurs 2,5 miljoen euro en voor de grondruil met de Jaarbeurs 2,2 miljoen euro). In het meerjarenbeeld is de besluitvorming over de kasschuif van bereikbaarheid uit de Voorjaarsnota 2016 verwerkt. De wijzigingen uit het Meerjarenperspectief Bereikbaarheid 2016 worden bij de eerstvolgende technische wijziging verwerkt.
Mutaties reserve
In verband met de uitvoering van het programma Bereikbaarheid heeft u een bestemmingsreserve ingesteld voor de dekking van de meerjarige projecten zoals opgenomen in het MeerjarenPerspectiefBereikbaarheid (MPB). Per saldo storten wij 1.407 miljoen euro in deze programmareserve voor de dekking van de meerjarige projecten van het MPB 2016. In de Voorjaarsnota 2016 hebben wij een kasschuif vastgesteld, waardoor in 2008 en 2019 respectievelijk 3,0 miljoen euro en 9 miljoen euro wordt toegevoegd en in 2020 12,0 miljoen euro wordt onttrokken.
Rekening 2015 | Begroting 2016 | Begroting 2017 | Begroting 2018 | Begroting 2019 | Begroting 2020 | ||
Baten | |||||||
Uitvoeren van proj. en maatr.gebr.OV | |||||||
6450 | Overige kosten bereikbaarheid | -47 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6451 | Verkeers-, vervoer- en parkeerbeleid | 8 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6452 | Progr.man. bereikbaarheid & luchtkwalit. | 27 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6453 | Stimuleren gebruik OV | 11.970 | 19.359 | 2.788 | 3.746 | 1.555 | 179 |
Uitvoeren van proj. en maatr.auto gebrui | |||||||
6454 | Aanpak knelpunten autoverkeer op hfdweg. | 1.243 | 3.869 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6459 | Realiseren P+R-Voorzieningen | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Uitvoeren van proj. en maatr.fiets | |||||||
6457 | Stimuleren gebruik fiets | 3.269 | 1.927 | 1.534 | 0 | 0 | 0 |
6458 | Wijkverkeersplannen | 74 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal baten | 16.544 | 25.155 | 4.322 | 3.746 | 1.555 | 179 | |
Lasten | |||||||
Uitvoeren van proj. en maatr.gebr.OV | |||||||
6450 | Overige kosten bereikbaarheid | -5.400 | -2.372 | -2.459 | -2.459 | -2.457 | -2.457 |
6451 | Verkeers-, vervoer- en parkeerbeleid | 596 | 594 | 524 | 524 | 524 | 524 |
6452 | Progr.man. bereikbaarheid & luchtkwalit. | 1.871 | 1.957 | 2.068 | 2.068 | 2.068 | 2.068 |
6453 | Stimuleren gebruik OV | 15.847 | 21.724 | 3.996 | 4.626 | 2.425 | 3.679 |
Uitvoeren van proj. en maatr.auto gebrui | |||||||
6454 | Aanpak knelpunten autoverkeer op hfdweg. | 4.525 | 15.681 | 7.377 | 5.782 | 0 | 0 |
6459 | Realiseren P+R-Voorzieningen | 75 | 100 | 196 | 0 | 0 | 0 |
Uitvoeren van proj. en maatr.fiets | |||||||
6457 | Stimuleren gebruik fiets | 8.543 | 18.867 | 5.633 | 850 | 650 | 600 |
6458 | Wijkverkeersplannen | 4.268 | 4.315 | 2.912 | 2.200 | 1.700 | 1.468 |
Totaal Lasten | 30.325 | 60.867 | 20.247 | 13.591 | 4.910 | 5.882 | |
Saldo baten en lasten | -13.781 | -35.712 | -15.925 | -9.845 | -3.355 | -5.703 | |
Mutaties reserves | |||||||
Toevoeging reserves | 10.116 | 3.818 | 7.768 | 13.074 | 25.789 | 16.839 | |
Onttrekking reserves | 16.397 | 22.631 | 6.361 | 3.088 | 3.078 | 13.976 | |
Geraamd resultaat | -7.499 | -16.898 | -17.332 | -19.832 | -26.067 | -8.567 |
De nota Stallen en Parkeren, die uw gemeenteraad in 2013 heeft vastgesteld, bevat een nieuwe aanpak voor autoparkeren in lijn met Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar. De aantrekkelijkheid en bereikbaarheid van de stad en de kwaliteit van de openbare ruimte zijn hierbij belangrijke uitgangspunten.
De nota Stallen en Parkeren, die uw gemeenteraad in 2013 heeft vastgesteld, bevat een nieuwe aanpak voor fietsparkeren in lijn met Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar. De aantrekkelijkheid en bereikbaarheid van de stad en de kwaliteit van de openbare ruimte zijn hierbij belangrijke uitgangspunten.
Effectindicator | Bron | Nulmeting | Realisatie 2014 | Realisatie 2015 | Doelstelling 2017 | Doelstelling 2020 | |
E1.3.1 | Aantal verkochte P+R combikaarten | - | 125.373 (2010); 114.877 (2012) | 133.875 | 40% | ||
Toelichting: gestapeld gemiddelde over 2013 en 2014 | |||||||
E1.3.2 | Aantal gestalde fietsen in centrum en stationsgebied, bewaakt en onbewaakt (zaterdag in juni van 12-14 uur) | Fietsparkeerdrukmetingen | 26.231 (2010); 26.947 (2012) | 27.637 |
In 2017 gaan we verder met het uitvoeren van de nota Stallen en Parkeren. Dit betekent dat we de parkeerdruk reguleren waar dat nodig én gewenst is. Voor de binnenstad gaan we verder met het verbeteren van de kwaliteit van de openbare ruimte door het autoparkeren te verplaatsen van de straat naar garages, volgens de aanpak die uw raad bij het Meerjaren Perspectief Bereikbaarheid 2016 heeft vastgesteld en de financiële ruimte die uw raad daarvoor beschikbaar heeft gesteld. Dit betekent dat we onder meer werken aan betere vindbaarheid en marketing van de parkeergarages en P+R’s en dat we de tarieven voor een garageabonnement aantrekkelijker maken. De exploitatie van de Kruisstraatgarage komt na twintig jaar weer in gemeentelijke handen waarmee de gemeente ten aanzien van het gebruik en de tarifering meer de regierol kan voeren.
De handhaving op straat is er op gericht de betalingsbereidheid voor het gebruik van fiscale parkeerplaatsen zo hoog mogelijk te houden. De prioritering en inzet worden opgenomen in het integrale Handhavingsprogramma 2017. We blijven inzetten op informatiegestuurd handhaven. De tweede scanauto die vanaf najaar 2016 operationeel is, draagt hier verder aan bij. Ook de digitalisering van de laatste parkeerproducten, de zakelijke parkeervergunning en het gehandicaptenparkeren, dragen bij aan een verdere optimalisering van de handhaving.
We werken in 2017 verder aan de realisatie van de parkeergarage Jaarbeursplein. We gaan in het kader van vindbaarheid, duidelijkheid en de omklap van het parkeerterrein van de Jaarbeurs nadenken over de definitieve naamgeving van de parkeergarage. Dichtbij station Utrecht Leidsche Rijn, aan de rand van het nieuwe centrum en pal naast het Cinemec 'de Sterrenkijker', werken we verder aan de ontwikkeling en realisatie van de P+R Leidsche Rijn. Deze parkeervoorziening, met onder andere een P+R-functie, biedt met circa 550 parkeerplaatsen ruimte aan zowel gewone parkeerders als P+R reizigers. In 2017 zullen we de bouw van deze garage Leidsche Rijn Centrum aanbesteden.
We streven ernaar in 2016 de onderhandelingen met ASR over een stalling op het Neude onder het 'oude postkantoor' af te ronden. De stalling Laag Catharijne wordt nadrukkelijk onder de aandacht gebracht als aanvulling op de stalling onder het Vredenburg en verder gepromoot als scooterstalling. In samenwerking met de NS gaan we de exploitatie van de in het najaar van 2016 geopende fietsenstallingen onder station Vaartsche Rijn verder uitbouwen. Medio 2017 openen we in samenwerking met NS en ProRail de eerste fase van de Ooststalling. In de eerste fase krijgt de stad de beschikking over 9.000 extra inpandige plekken. Tegelijk wordt er gewerkt aan de tweede en laatste fase. Medio 2018 opent daarmee de grootste fietsenstalling ter wereld met 14.000 plekken.
Om een volgende stap te kunnen zetten in meer en betere fietsparkeervoorzieningen in de stad maken we een plan van aanpak om invulling te geven aan de aanpak die uw raad bij het Meerjaren Perspectief Bereikbaarheid 2016 heeft vastgesteld en de financiële ruimte die uw raad daarvoor beschikbaar heeft gesteld. We blijven zoeken naar aanvullende (inpandige) fietsparkeeroplossingen op de hot spots in de binnenstad.
Prestatieindicator | Bron | Nulmeting | Realisatie 2014 | Realisatie 2015 | Doelstelling 2017 | Doelstelling 2020 | |
P1.3.1 | Stimuleren P+R gebruik | Parkeerexploitatie | - | - | 166.390 | in uitvoering | in uitvoering |
P1.3.2 | Buurtstallingen | Parkeerexploitatie | - | - | 2 |
Rekening 2015 | Begroting 2016 | Begroting 2017 | Begroting 2018 | Begroting 2019 | Begroting 2020 | ||
Baten | |||||||
04-1-3-1 | Uitvoeren van maatregelen autoparkeren | 30.988 | 30.796 | 30.496 | 30.496 | 30.496 | 30.496 |
04-1-3-2 | Uitvoeren van maatregelen fietsparkeren | 583 | 377 | 677 | 677 | -23 | -23 |
Totaal baten | 31.572 | 31.173 | 31.173 | 31.173 | 30.473 | 30.473 | |
Lasten | |||||||
04-1-3-1 | Uitvoeren van maatregelen autoparkeren | 16.101 | 14.979 | 14.772 | 15.294 | 15.296 | 15.296 |
04-1-3-2 | Uitvoeren van maatregelen fietsparkeren | 4.808 | 5.231 | 5.234 | 5.234 | 5.234 | 5.234 |
Totaal lasten | 20.909 | 20.210 | 20.006 | 20.528 | 20.530 | 20.530 | |
Saldo baten en lasten | 10.663 | 10.963 | 11.167 | 10.645 | 9.943 | 9.943 | |
Mutaties reserves | |||||||
Toevoeging reserves | 523 | 523 | 522 | 0 | 0 | 0 | |
Onttrekking reserves | 1.471 | 1.929 | 1.929 | 1.929 | 1.929 | 1.929 | |
Geraamd resultaat | 11.611 | 12.369 | 12.574 | 12.574 | 11.872 | 11.872 |
Bedragen zijn in duizenden euro's
Financiële toelichting
Hieronder lichten wij de financiële ontwikkelingen per doelstelling toe.
Uitvoeren van maatregelen autoparkeren en fietsparkeren
In de Voorjaarsnota 2016 is vanuit de investeringsimpuls Ruimtelijke strategie aanvullend budget toegekend voor de ambitie ‘meer ruimte en kwaliteit in de stad door verplaatsen van auto’s en fietsen’, in samenhang met een sluitende meerjaren parkeerexploitatie. In 2016 is 0,3 miljoen euro incidenteel toegekend in verband met een overheveling van een deel van het voordelig resultaat 2015 naar de parkeerexploitatie 2016. Vanaf 2017 is 0,3 miljoen euro structureel voor het verplaatsen van autoparkeren van de straat naar garages beschikbaar gesteld. Daarnaast is vanaf 2019 0,7 miljoen euro structureel toegekend om meer fietsenstallingen te realiseren in de binnenstad en rondom de stations. De lasten en baten van de meerjarige parkeerexploitatie zullen we in de eerstvolgende technische wijziging actualiseren.
Mutatie reserve
Er is een parkeerreserve ingesteld om de jaarlijkse schommelingen in het parkeerresultaat op te vangen. Conform besluitvorming bij de Programmabegroting 2010 wordt een bijdrage van 0,522 miljoen euro gestort in de programmareserve Bereikbaarheid (onderdeel Verder). We onttrekken 1,929 miljoen euro ten behoeve van P&R productverbetering, groot onderhoud bebouwde parkeervoorzieningen, de compensatie voor de opheffing van parkeerplaatsen op de Mariaplaats, de vrijval van vaste activa, fietsparkeren binnenstad en de intensivering van fietsparkeren.
Rekening 2015 | Begroting 2016 | Begroting 2017 | Begroting 2018 | Begroting 2019 | Begroting 2020 | ||
Baten | |||||||
Uitvoeren van maatregelen autoparkeren | |||||||
6441 | Parkeren Offstreet Expl. SB | 0 | 3.717 | 3.717 | 3.717 | 3.717 | 3.717 |
6443 | Parkeren Offstreet B&O SB | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6445 | Parkeren Straat VTH | 0 | 27.079 | 26.779 | 26.779 | 26.779 | 26.779 |
6447 | Parkeren Offstreet UVO | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6455 | Exploitatie Parkeervoorzieningen | 30.988 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Uitvoeren van maatregelen fietsparkeren | |||||||
6442 | Fietsparkeren Expl. SB | 0 | 177 | 477 | 477 | -223 | -223 |
6444 | Fietsparkeren B&O SB | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6446 | Fietsparkeren VTH | 0 | 200 | 200 | 200 | 200 | 200 |
6448 | Fietsparkeren UVO | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
6456 | Stallingsvoorzieningen | 583 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Totaal baten | 31.572 | 31.173 | 31.173 | 31.173 | 30.473 | 30.473 | |
Lasten | |||||||
Uitvoeren van maatregelen autoparkeren | |||||||
6441 | Parkeren Offstreet Expl. SB | 0 | 1.406 | 1.353 | 1.353 | 1.353 | 1.353 |
6443 | Parkeren Offstreet B&O SB | 0 | 1.311 | 1.261 | 1.261 | 1.261 | 1.261 |
6445 | Parkeren Straat VTH | 0 | 8.861 | 8.755 | 8.755 | 8.757 | 8.757 |
6447 | Parkeren Offstreet UVO | 0 | 2.443 | 2.443 | 2.443 | 2.443 | 2.443 |
6455 | Exploitatie Parkeervoorzieningen | 16.101 | 959 | 961 | 1.483 | 1.483 | 1.483 |
Uitvoeren van maatregelen fietsparkeren | |||||||
6442 | Fietsparkeren Expl. SB | 0 | 2.442 | 2.445 | 2.445 | 2.445 | 2.445 |
6444 | Fietsparkeren B&O SB | 0 | 43 | 43 | 43 | 43 | 43 |
6446 | Fietsparkeren VTH | 0 | 2.027 | 2.027 | 2.027 | 2.027 | 2.027 |
6448 | Fietsparkeren UVO | 0 | 226 | 226 | 226 | 226 | 226 |
6456 | Stallingsvoorzieningen | 4.808 | 494 | 494 | 494 | 494 | 494 |
Totaal Lasten | 20.909 | 20.210 | 20.006 | 20.528 | 20.530 | 20.530 | |
Saldo baten en lasten | 10.663 | 10.963 | 11.167 | 10.645 | 9.943 | 9.943 | |
Mutaties reserves | |||||||
Toevoeging reserves | 523 | 523 | 522 | 0 | 0 | 0 | |
Onttrekking reserves | 1.471 | 1.929 | 1.929 | 1.929 | 1.929 | 1.929 | |
Geraamd resultaat | 11.611 | 12.369 | 12.574 | 12.574 | 11.872 | 11.872 |
De stad Utrecht heeft een toenemende aantrekkingskracht op mensen en bedrijven. Er gaan steeds meer mensen wonen en werken in en rond Utrecht, en ook het aantal bezoekers blijft stijgen. Deze groei vertaalt zich door naar een groeiende mobiliteitsvraag. Ruimte wordt schaars, het wordt steeds drukker op straat. Meer Utrechters verplaatsen zich binnen de stad, ook het verkeer van en naar Utrecht groeit. Op verschillende plekken in de stad treedt stagnatie op van het autoverkeer. Steeds meer mensen kiezen voor het openbaar vervoer, fiets en/of lopen. Dat is in lijn met het duurzaam mobiliteitssysteem dat wij voor ogen hebben. We kiezen primair voor vervoerswijzen die weinig ruimte innemen: fietsen, lopen en openbaar vervoer. Een duurzaam mobiliteitssysteem is een voorwaarde voor een gezonde doorgroei en een aantrekkelijke ruimtelijke ontwikkeling van de stad.
Utrecht maken we samen en dat geldt ook voor de omslag naar een aantrekkelijk en duurzaam mobiliteitssysteem waar we samen met bewoners, ondernemers en andere betrokkenen in de stad en met andere overheden aan werken. In dit systeem zijn de behoeften van gebruikers van de openbare ruimte en de mobiliteitsbehoefte met elkaar in evenwicht. En in dit mobiliteitssysteem is Utrecht bereikbaar met alle vervoerwijzen.
Utrecht Aantrekkelijk en Bereikbaar is in verschillende nota’s en plannen uitgewerkt. Naast de Nota Stallen en Parkeren (2013) zijn in 2015 actieplannen vastgesteld rond de thema’s Voetganger, Fiets, Verkeersveiligheid, Schoon Vervoer en Goederenvervoer. In zes gebiedsagenda’s komen de maatregelen uit deze actieplannen samen met maatregelen van andere programma’s en worden ze in samenhang bekeken. In mei van dit jaar is het Verkeersplan Slimme Routes, Slim Regelen, Slim Bestemmen vastgesteld. In deze nota staan de netwerken voor voetganger, fiets, openbaar vervoer en auto beschreven en een regelfilosofie voor het verkeer. Door slim te bestemmen houden we bij ruimtelijke ontwikkelingsplannen rekening met mobiliteit bij de afwegingen om tot keuzes te komen.
Samenhang met andere programma's
Het programma Bereikbaarheid hangt samen met verschillende gemeentelijke programma's. Er is een nauwe relatie met het programma Stedelijke Ontwikkeling. Door de schaarse ruimte (ook in relatie tot de verdichtingsopgave) wordt een goed georganiseerde stedelijke mobiliteit een belangrijke voorwaarde voor de verdere ruimtelijke ontwikkeling en de economische ontwikkeling. De kwaliteit van de openbare ruimte neemt in de uitvoeringsagenda UAB een belangrijke plaats in. Een duurzaam mobiliteitssysteem past binnen de kaders van het programma Duurzaamheid. Het programma Bereikbaarheid heeft daarnaast een relatie met de programma’s Wijken, Leidsche Rijn en het Stationsgebied.
Relevante omgevingsfactoren
Bij de uitvoering van de maatregelen die bijdragen aan een duurzaam mobiliteitssysteem werken we samen en zijn we vaak afhankelijk van buurgemeenten en gemeenten in de regio, provincie en Rijk. Daarnaast is er veel interactie met inwoners, bedrijven en andere betrokkenen, veelal op wijkniveau. Verkeersveiligheid, oversteekbaarheid, terugdringen van overlast van verkeer, behoefte aan diverse verkeer en vervoervoorzieningen, zoals fietsvoorzieningen, zijn belangrijke onderwerpen in wijken. Daarnaast kunnen verkeer- en vervoermaatregelen in de openbare ruimte ingrijpend zijn voor de directe omgeving, waardoor sprake kan zijn van verschillende belangen op stedelijk en straat/buurt/wijk niveau.
Met ingang van de programmabegroting 2017 zijn er wettelijk een aantal nieuwe en bestaande beleidsindicatoren verplicht. Voor het programma Bereikbaarheid zijn dit de volgende beleidsindicatoren (met ingang van de programmabegroting 2018 worden deze in de tabellen bij de (sub)doelstellingen verwerkt.):