Meerjarenperspectief Onderwijshuisvesting

Het vervolg op de Masterplannen is het Meerjarenperspectief Onderwijshuisvesting 2016-2025. In dit plan beschrijven we de invulling van onze wettelijke taken ten aanzien van onderwijshuisvesting voor primair, voortgezet en speciaal (voortgezet) onderwijs. Over de voortgang stellen we jaarlijks separaat een voortgangsrapportage op.

Leidsche Rijn

Bestaande buurten in Leidsche Rijn vallen ook binnen het Meerjarenperspectief Onderwijshuisvesting. Nieuwbouw van de onderwijsgebouwen in de nieuw te ontwikkelen wijken zoals Rijnvliet, Haarzicht, Haarrijn, Leeuwesteyn Noord en Leidsche Rijn Centrum is sterk afhankelijk van het tempo, waarin nieuwbouw van woningen wordt gerealiseerd. Scholenbouw in nieuw te ontwikkelen wijken wordt opgenomen in het Referentiekader Leidsche Rijn. Verder wordt in 2017 de nieuwbouw opgeleverd van een nieuwe basisschool in Leidsche Rijn Centrum, die onderdak zal bieden aan 2 scholen (onder de Bogen en de Eben Haezer).

In 2017 wordt verder gewerkt aan de voorbereiding van de realisatie van een nieuwe brede VO-school in Leidsche Rijn. Met deze nieuwe school wordt de keuzevrijheid en diversiteit voor leerlingen in Leidsche Rijn vergroot. Hiermee geven we ook invulling aan onze wens voor meer brede scholengemeenschappen om opstroom van leerlingen te vergemakkelijken.

Afronding masterplan primair onderwijs

In 2017 worden de laatste projecten uit het Masterplan PO en (V)SO in Overvecht opgeleverd: drie kinderclusters aan de Teun de Jagerdreef, Ibisdreef en de Beiroetdreef en twee gymzalen. Zo krijgen in totaal zes scholen een plek in een nieuw schoolgebouw. Het OPDC (de Utrechtse School) verhuist naar hun definitieve, permanente locatie aan de van Lieflandlaan. Na de zomer van 2017 zal de Stichting Persoonlijk Onderwijs aan de Noordse Parklaan een nieuwe VO-school in Utrecht starten (de Belle van Zuylen Academie).

De nieuwe verordening leerlingenvervoer is geïmplementeerd. Samen met de ouderklankbordgroep evalueren we de verordening en bereiden we mogelijke aanpassingen voor. Waar mogelijk brengen we, binnen de verordening, in samenwerking met de ouders de kwaliteit van het vervoer omhoog. Deze stappen, dus evaluatie van de verordening en het werken aan verbeteren van de kwaliteit, doorlopen we ook met de klankbordgroep van professionals uit het onderwijs. Eventuele aanpassingen van de verordening bereiden we voor in beide klankbordgroepen en leggen we voor aan de raad.

De waardering van kwaliteit van het vervoer blijft gehandhaafd op het cijfer acht.

We clusteren onze inzet aan de hand van de thema's cognitie, zorg en talentontwikkeling.

Cognitie

2017 is het laatste jaar van de verlengde afspraken Bestuursakkoord en Onderwijsachterstandenbeleid (oorspronkelijk van 2012-2015). In 2017 bereiden we ons voor op de nieuwe periode, met een gewijzigde gewichtenregeling en de daaraan gekoppelde nieuwe budgetten vanaf januari 2018. Samen met de onderwijspartner in de stad ontwikkelen we een visie op het Onderwijsachterstandenbeleid voor de periode 2018-2022. We handhaven het bereikpercentage van 95% doelgroeppeuters.

Het rijk heeft besloten dat peuterspeelzalen en kinderopvang per 1 januari 2018 geharmoniseerd moeten zijn wat betreft toezicht, kwaliteitskader en bekostiging. Het in 2016 door gemeente en samenwerkingspartners gekozen scenario voor de harmonisatie van de voorschoolse voorzieningen wordt in 2017 geïmplementeerd. Dit loopt parallel aan de nieuwe opdrachtverlening voor peuterspeelzaalwerk en voorschoolse educatie, zodat we klaar zijn voor de landelijk geplande invoeringsdatum van 1 januari 2018. Naar aanleiding van de uitkomsten van het onderzoek van de universiteit Utrecht over de periode 2012-2015 en het Inspectierapport van 2016 versterken en borgen we de kwaliteit van Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE). Met de partners maken we afspraken over het continueren van de inzet op het versterken van professionaliteit (Lerende Netwerken). Immers opbrengsten in het onderwijs nemen toe met betere pedagogisch medewerkers en leraren voor de groep.

Zoals ook de inspectie in haar recente rapport aangeeft, hebben ouders grote invloed op de kansen van hun kinderen. Om ouders meer te betrekken bij de (school)ontwikkeling van hun kind(eren) zetten we met onze samenwerkingspartners (zoals consultatiebureaus, Spelenderwijs, Bibliotheek, Voorleesexpress) in op het versterken van partnerschap met ouders. Een ouderlokaal biedt mogelijkheden om programmatisch in te zetten op ontmoeting en samenwerking tussen buurt, school en ouders (partnerschap). We doen dit in samenwerking met sociaal makelaars, brede school coördinatoren en Spelenderwijs Utrecht. In dit kader organiseren we ook themabijeenkomsten rondom ouderlokalen, wijk- en stedelijk gericht, met als doel het doelgerichter en efficiënter inzetten hiervan.

Het in 2016 in samenwerking met betrokken partijen vormgegeven aanbod aan vluchtelingenkinderen van 2 tot 4 jaar (Spelenderwijs Utrecht) en de bestaande voorzieningen voor nieuwkomers van 4 tot 12 jaar (Taalschool Het Mozaïek) en van 12 tot 18 jaar (ISK), zetten we in 2017 adequaat voort.

We continueren de inzet voor leertijduitbreiding in de vorm van schakelklassen, extra uren leertijd, Brede School Academie en zomerscholen. In 2017 zijn er zeven Brede School Academies Primair Onderwijs (BSA). Daarmee continueren we de BSA in de wijken Overvecht, Zuidwest, Noordwest en Zuid en West.

De BSA in West zal per september 2017 sluiten. Er bleken niet voldoende doelgroepleerlingen te zijn binnen het wervingsgebied van deze BSA. De scholen daar hebben aangegeven dat ze vanaf 2017 de leerlingen zelf het nodige aanbod kunnen geven.

Zorg 0-12

Met betrekking tot de uitvoering van passend onderwijs en de aansluiting bij de zorg voor jeugd in de stad, blijven wij investeren op een goede samenwerking tussen kinderopvang, VVE, basisscholen, het speciaal (basis) onderwijs en het Buurtteam Jeugd en Gezin. Het ontwikkelen van en toeleiden naar onderwijsondersteuning gecombineerd met zorgondersteuning blijft hierbij een specifiek aandachtspunt. We werken daarnaast aan het voorkomen van langdurig thuiszitten. Dit doen we door verdere optimalisering van de kernpartneraanpak op school, door in te zetten op signaleren en bieden van maatwerkondersteuning aan leerlingen met een ondersteuningsbehoefte. Verder continueren we de inzet van leerlingbegeleiding, het zorgplatform, het project Kleuter Extra en conciërges in het basisonderwijs.

Talentontwikkeling

We continueren de inzet in de Brede Scholen in de stad. Hierbij zijn 42 schoollocaties betrokken en bereiken we ongeveer 11.700 leerlingen. De pijlers voor samenwerking binnen de Brede scholen zijn talentonwikkeling, ouderbetrokkenheid en een gezamenlijke pedagogische aanpak. De extra inzet op talentontwikkeling (onder andere sport, cultuur, techniek) gebeurt voor een belangrijk deel door combinatiefunctionarissen. Deze worden medegefinancierd vanuit rijksbudget. De combinatiefunctionarissen worden zowel in het onderwijs als bij sport en cultuur ingezet. Sportverenigingen en Brede Scholen ontwikkelen in 2017 een gezamenlijke leerlijn sportief vermogen. Met deze leerlijn wordt inzichtelijk gemaakt hoe sportverenigingen bijdragen aan het bereiken van de kerndoelen van de brede scholen. Het culturele aanbod van brede scholen sluit nauw aan bij cultuureducatie binnen het schoolprogramma.

Voor schooljaar 2016-2017 hebben 92% van de scholen een aanvraag in gediend voor cultuureducatie. Deze aanvraag loopt door tot eind 2107, omdat we daarna overgaan op aanvragen per kalenderjaar. Met bijeenkomsten voor scholen en culturele instellingen ondersteunen we kennisuitwisseling en ontmoeting tussen aanbod en vraag. Het coördinatiepunt grootschalige projecten bemiddelt tussen scholen en een aantal culturele instellingen met grootschalig aanbod. Eind 2016 evalueren we de transitie van het stelsel van cultuureducatie in het onderwijs. Naar aanleiding van de evaluatie kunnen we indien nodig aanpassingen in het stelsel doorvoeren.

We zijn goed aangesloten op de landelijke en lokale ontwikkelingen rondom de ontwikkeling van Kindcentra (IKC) mede in relatie tot de ontwikkelingen brede school en de harmonisatie van de kinderopvang. Niet de huisvesting maar de inhoudelijke samenwerking is daarbij leidend. Verwachting is dat in Utrecht in 2017 een aantal initiatieven zullen starten om te komen tot een kindcentrum. We vervullen als gemeente een faciliterende rol.

Onderwijsimpuls

De Utrechtse Onderwijsimpuls voor kwaliteit en excellentie zetten we voort in 2017. We richten ons vooral op het voortgezet onderwijs. Thema’s waarop aanvragen kunnen worden ingediend zijn: competenties en vaardigheden voor de toekomst, differentiatie, professionalisering, en samenwerking met de omgeving. De regeling wordt goed benut, waarmee een extra impuls aan initiatieven en vernieuwingen in het onderwijs wordt gegeven. Scholen voeren (vernieuwde) werkwijzen in en leren van en met elkaar. We organiseren onderwijscafés om de kennisdeling en inspiratie tussen scholen te ondersteunen.

Cognitie: kansrijke deelname en schoolloopbaan

De landelijke aanpak voortijdig schoolverlaten via regionale convenanten loopt eind 2016 af. Het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) zet de succesvolle aanpak in 2017 voort met de vervolgaanpak voortijdig schoolverlaten. Op voorspraak van het ministerie van OCW is een regionaal programma opgesteld op basis van een regionale analyse. Naast het bestrijden van voortijdig schoolverlaten is het de bedoeling om met deze aanpak ook een vangnet voor jongeren in een kwetsbare positie te creëren en verschillende financieringsstromen bij elkaar te brengen. De in 2015 opgestelde SchoolWerkt agenda vormt het kader voor hoe we in RMC regio Utrecht met partners samenwerken en richting geven aan de aanpak.

Met het regionaal programma versterken we de huidige aanpak. Naast de continuering van bestaande maatregelen zoals onder meer De Overstap (van VO naar mbo) en de Overstapcoaches, zien we mogelijkheden voor het verbeteren van de aanpak en verdere kennisdeling. We zetten sterker in op het vestigingsgericht werken, waarbij een mbo-vestiging een vast aanspreekpunt van Leerplicht/RMC krijgt. Deze zal eerder signalen van dreigende uitval herkennen en door tijdige interventie samen met de school, schooluitval en verzuim tegengaan. Daarnaast zullen startcoaches op het mbo de eerstejaarsstudenten passende begeleiding bieden, zodat studenten met een ondersteuningsbehoefte meteen een goede start maken. Voor werkgevers wordt een toolkit ontwikkeld, die informatie geeft over financiële regelingen en competenties en vaardigheden van kwetsbare jongeren uit het praktijk- en speciaal onderwijs. Doel hiervan is om meer stage- en werkplekken te creëren voor deze jongeren. Verder ontwikkelen we een aanpak op peer support. Dit zal worden ingezet bij verzuim, loopbaanoriëntatie en bij het vinden van een werk-stageplaats. Studenten helpen en ondersteunen op georganiseerde wijze hun medestudenten en leren daardoor van elkaar.

In de aanpak aansluiting onderwijs arbeidsmarkt werken we binnen het programma werken aan werk nauw samen met Werk en Inkomen, Economische Zaken en actieplan jeugdwerkeloosheid.

In 2015 zijn regionaal afspraken gemaakt over de uitstroom van jongeren uit PrO, VSO en entreeopleiding richting arbeidsmarkt of dagbesteding. Jongeren zijn tijdig in beeld en worden actief begeleid in de overgang naar arbeidsmarkt of dagbesteding waarbij actief wordt samengewerkt met werk en inkomen en de buurtteams. De eerste ervaringen hiermee zijn positief. We monitoren de loopbaan van deze jongeren en scherpen met de belangrijkste partners de aanpak waar nodig aan.

Tot slot is er een intensieve samenwerking tussen RMC en werk en inkomen voor de jongeren tot 27 jaar zonder startkwalificatie, die geen onderwijs volgen, niet werken en geen uitkering ontvangen. In 2016 is een bestuurlijk akkoord afgesloten voor het in beeld brengen van deze jongeren en ze waar mogelijk toe te leiden naar werk of onderwijs. In 2017 zullen we de afspraken en maatregelen regionaal verder integreren.

Vanuit RMC benaderen we in 2017 wijkgericht jongeren (18 t/m 22 jaar) die thuiszitten zonder werk, uitkering of opleiding. In het kader van de versnellingsaanpak wordt er in 2017 extra ingezet op Overvecht, waar in schooljaar 2016-2017 ongeveer 120 jongeren worden benaderd.

Zorg

Met betrekking tot de uitvoering van passend onderwijs en de aansluiting bij de zorg voor jeugd in de stad, blijven wij investeren in een goede samenwerking tussen het voortgezet (speciaal) onderwijs, het Middelbaar Beroepsonderwijs en het Buurtteam Jeugd en Gezin. Het ontwikkelen van en toeleiden naar onderwijsondersteuning gecombineerd met zorgondersteuning blijft hierbij een specifiek aandachtspunt. We werken daarnaast aan het voorkomen van langdurig thuiszitten. Dit doen we door verdere optimalisering van de kernpartneraanpak op school, door in te zetten op signaleren en bieden van maatwerkondersteuning aan leerlingen met een ondersteuningsbehoefte. Verder bouwen we onze financiële bijdrage aan het OPDC (de Utrechtse School) verder af.

Talentontwikkeling

We continueren de inzet in de tien Brede Scholen die voor circa 6500 leerlingen activiteiten op het gebied van talentontwikkeling organiseren die aansluiten op het profiel van de school. De activiteiten beslaan een divers gebied, zoals sport en cultuur; ze zijn een aanvulling op het bestaande curriculum. Vanuit talentontwikkeling worden combinatiefunctionarissen ingezet die een gevarieerd aanbod talentontwikkeling organiseren en hierbij de verbinding met de wijk maken. Op een aantal VO scholen zetten we jongerenwerk in op school, onder andere in het kader van preventie van radicalisering. Jongerenwerk op school is in 2016 geïntensiveerd vanuit het programma 'Utrecht zijn we samen. In 2017 willen we dit continueren.

De doelgroepen worden door de twee kerntaken (waaronder de 5 vijf wettelijke functies vallen) bediend:

1. De Bibliotheek biedt support bij het leren lezen van de wereld, ook in nieuwe talen en via nieuwe kanalen (de bibliotheek helpt bij het ontwikkelen van (informatie)vaardigheden).
2. De Bibliotheek, als huis voor informeel leren, faciliteert kenniscreatie door (groepen) mensen zelf (de bibliotheek reikt informatie aan en faciliteert kennisontwikkeling).

Op basis van de visie Utrecht 'maakt kennis' met de bibliotheek van de 21e eeuw is gezocht naar indicatoren en effecten die invulling geven aan de waarden en kerntaken (inclusief de vijf wettelijke functies) van de Bibliotheek Utrecht.

De bibliotheek zet een scala aan activiteiten in voor de stad om haar bevolking te bedienen:

• Met ICT de dienstverlening gemakkelijker en aantrekkelijker maken.
• Versterking van de educatieve functie met meer dienstverlening aan het voortgezet onderwijs en MBO. Een bijdrage leveren aan de strijd tegen laaggeletterdheid en gemis aan digitale vaardigheden.
• Met BoekStarthoeken, Makkelijk lezenpleinen, Lees- en schrijfkasten en Skoolzones met huiswerkbegeleiding in wijkvestigingen.
• Met lezingen, culturele activiteiten en evenementen in de centrale vestiging vooral op zondagmiddagen, in de Cultuurcampus en andere grotere wijkbibliotheken.
• Culturele en sociale functies van de bibliotheek in samenwerking met (keten)partners verbeteren. Huisvesting met een nieuwe centrale bibliotheek op de Neude voor de hele stad en behoud van een dekkend netwerk aan wijkvestigingen.
• De ontmoetings- en verblijfsfunctie in wijkvestigingen bevorderen in samenwerking met groepen burgers en wijkorganisaties.
• Een brede programmering om ontmoeting en debat in haar vestigingen te creëren.

De activiteiten van de bibliotheek zijn vertaald in de elders bij deze doelstelling genoemde indicatoren die kwantitatief aangeven hoe de bibliotheek de beide kerntaken uitvoert. Daarnaast maakt de bibliotheek elk jaar een jaarverslag waarin de bibliotheek ook een kwalitatief beeld geeft van de door haar uitgevoerde activiteiten.